Do podstawowych zadań proktologa należy profilaktyka, diagnozowanie i leczenie chorób końcowego odcinka przewodu pokarmowego.
Lekarz specjalista leczy choroby jelita grubego, odbytnicy, kanału odbytu i odbytu, w tym: hemoroidy, ropień okołoodbytniczy, nietrzymanie stolca, zakrzepicę odbyt, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, nowotwór jelita grubego.
Na pierwszej wizycie proktolog przeprowadza szczegółowy wywiad z pacjentem i poprosi o dotychczasową dokumentację leczenia oraz wyniki badań, Podczas wizyty lekarz może wykonać badanie per rectum, które polega na włożeniu przez lekarza palca w odbyt pacjenta. Badanie pozwolą ocenić stan odbytu, kanał odbytu i odbytnicy. Proktolog (lekarz od hemoroidów) może zlecić badania takie jak kolonoskopia, rektoskopia, anoskopia, a także RTG, USG przezodbytnicze, wlew doodbytniczy, test na krew utajoną i inne badania biochemiczne, laboratoryjne lub histopatologiczne.
Do proktologa można zapisać się w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. Potrzebne jest wtedy skierowanie od lekarza pierwszego kontakty. Lekarz specjalista świadczy również usługi odpłatne gabinetach prywatnych, które nie wymagają skierowania.