Migdałki podniebienne to niewielkie formy tkanki chłonnej, którą inaczej nazywa się limfatyczną. Znajdują się pomiędzy jamą ustną a gardłem, gdzie krzyżują się drogi oddechowa i pokarmowa. To wyjątkowe położenie sprawia, że migdałki są narażone na częsty kontakt ze środowiskiem zewnętrznym, w tym także z patogenami, które mogą wywołać infekcje. Co zatem warto wiedzieć o zapaleniu migdałków i jak z nim walczyć?
Migdałki - czym są i dlaczego są tak ważne?
Migdałki to niewielkie narządy - mają zaledwie około 2 cm długości i 1 cm szerokości - aczkolwiek pełnią ważne funkcje w zakresie odporności organizmu. Biorąc pod uwagę ich położenie, jako jedne z pierwszych są w stanie określić rodzaj atakującego nas patogenu. Po jego identyfikacji wysyłają do mózgu odpowiedni sygnał i w razie konieczności pomagają uruchamiać zarówno miejscowe, jak i obwodowe mechanizmy ochronne organizmu. Same w sobie również potrafią niszczyć zagrażające nam czynniki chorobotwórcze oraz biorą udział w tworzeniu komórek pamięci immunologicznej (mowa o odporności nabytej, humoralnej oraz komórkowej).
Co ważne, migdałki najintensywniej rozwijają się w wieku 3-7 lat, by z czasem stopniowo zanikać (u 20-latków zwykle pozostają już tylko migdałki szczątkowe). Nie bez znaczenia jest przy tym fakt, że to właśnie w wieku dziecięcym najczęściej dochodzi do stanów zapalnych tego obszaru - zarówno zapalenia migdałków w formie ostrej i przewlekłej.
Przewlekłe zapalenie migdałków podniebiennych
Możemy mówić o nim w momencie, kiedy dolegliwości bólowe gardła trwają ponad trzy miesiące. Poza bólem pojawiają się wtedy także inne symptomy zapalenia migdałków, w tym odczyn ze stronów węzłów chłonnych.
Jakie mogą być przyczyny przewlekłego zapalenia migdałków? To przede wszystkim ostre infekcje wirusowe (potocznie nazywane przeziębieniem) oraz bakteryjne, głównie nawracające anginy. Innym czynnikiem zwiększającym ryzyko wystąpienia tego typu schorzenia jest specyficzna budowa migdałków, tzw. budowa szczelinowata. W owych szczelinach mogą zalegać resztki jedzenia, złuszczony nabłonek, bakterie, co staje się znakomitą pożywką dla patogenów i pogłębiania się stanów chorobowych.
Objawy przewlekłego zapalenia migdałków
W tego typu jednostce chorobowej objawy zwykle nie są nasilone. Ich obserwacja polega raczej na ocenie częstotliwości nawrotów stanów zapalnych. Występują wtedy:
- ból gardła,
- uczucie ,,guli" w gardle,
- trudności w przełykaniu,
- zaczerwienienie i obrzęk gardła,
- powiększenie okolicznych węzłów chłonnych,
- brzydki zapach i przykry posmak w ustach (co może świadczyć o zaleganiu resztek pokarmów we wspomnianych szczelinach).
Pacjenci skarżą się także na ogólne osłabienie, generalny spadek odporności, mogą pojawiać się stany podgorączkowe oraz okresy braku apetytu. Konieczna jest w takim przypadku konsultacja z lekarzem, który podda obserwacji nie tylko migdałki (np. poziom ich zaczerwienienia), lecz być może zleci też dodatkowe testy laboratoryjne, np. zbadanie poziomu CRP (białka, którego ocena jest istotna w kontekście występowania ewentualnych stanów zapalnych).
Jeśli w dalszej kolejności okaże się, że zastosowane terapie nie przynoszą rezultatów i zapalenie migdałków wciąż nawraca, a tym samym znacznie obciąża organizm pacjenta oraz zwiększa ryzyko wystąpienia innych jednostek chorobowych, wskazane może być trwałe usunięcie migdałków podniebiennych, czyli zabieg tonsillektomii.
Ostre zapalenie migdałków
Zwykle przebiega w połączeniu ze stanem zapalnym gardła - mówimy wtedy o anginie. Jej źródłem mogą być zarówno wirusy, jak i bakterie. W drugim przypadku - anginie bakteryjnej (inaczej ropnej lub paciorkowcowej) - na migdałkach oraz języku pojawia się nalot, występują też czopy ropne oraz gorączka przekraczająca 38ºC. Co istotne, w przypadku zakażenia bakteryjnego objawy pojawiają się nagle i od razu z dużą intensywnością. Konieczna jest wtedy konsultacja lekarska i rozpoczęcie antybiotykoterapii.
Jeśli zaś dopadła nas angina o podłożu wirusowym, w znacznej większości przypadków wystarczające będzie leczenie objawowe. Powinno bazować na lekach przeciwgorączkowych i przeciwbólowych (paracetamol lub ibuprofen) oraz środkach łagodzących poszczególne objawy. Jeśli chodzi o ból gardła, sprawdzają się pastylki do ssania, różnego rodzaju aerozole czy płukanki, które są dostępne w aptekach bez recepty. Pomocne mogą być także domowe sposoby, np. płukanki ziołowe (szałwia, rumianek, tymianek, bez czarny i inne).
Co ważne, nawet jeśli symptomy ostrego zapalenia migdałków nie są zbyt nasilone, nie powinno się ich bagatelizować - pomoże to ustrzec się przed ewentualną transformacją choroby w opisaną wyżej formę przewlekłą.
Komentarze (0)