Program profilaktyki raka szyjki macicy

Rak szyjki macicy to jeden z najczęstszych nowotworów złośliwych dotykających kobiety. Jak wynika z danych Krajowego Rejestru Nowotworów, rocznie w Polsce notuje się 13 przypadków raka szyjki macicy na 100 tys. kobiet.

Przez wiele lat choroba może nie dawać żadnych dolegliwości, ale dzięki badaniu cytologicznemu możliwe jest wczesne wykrycie zmian przedrakowych. Podjęcie odpowiedniego leczenia i zapobieganie dalszemu rozwojowi umożliwia całkowite wyleczenie.

Kto może skorzystać z programu

Program, w ramach którego można wykonać bezpłatnie badanie cytologiczne, skierowany jest do pań w wieku od 25. do 59. roku życia, ubezpieczonych w NFZ, które w ciągu ostatnich trzech lat nie miały pobieranego wymazu cytologicznego w gabinecie ginekologicznym (w ramach NFZ) lub otrzymały pisemne wskazanie do następnego badania za 12 miesięcy.

Czynniki ryzyka, które warunkują powstawanie choroby to m.in.: zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), wczesne rozpoczęcie życia seksualnego, duża liczba partnerów seksualnych, duża liczba porodów, niski status społeczny i ekonomiczny, palenie papierosów, stwierdzona wcześniej zmiana patologiczna w badaniu cytologicznym.

Ryzyko choroby wzrasta także wraz z wiekiem, a szczyt zachorowań przypada między 45 a 55 rokiem życia.

Badanie i leczenie

W ramach programu pacjentka korzysta bezpłatnie z porady lekarza, który przeprowadza z nią wywiad, wypełnienia ankietę, pobiera materiał do badania cytologicznego, ale też przekazuje informacje w zakresie profilaktyki nowotworu szyjki macicy.

Podczas kolejnej wizyty lekarz przekazuje pacjentce wyniki badań i podejmuje decyzję co do dalszego postępowania.

W przypadku prawidłowego wyniku, pacjentka powinna zgłosić się ponownie na badanie cytologiczne za trzy lata. Na wyniku badania może także znaleźć się wskazanie do ponownego badania za 12 miesięcy.

W przypadku, gdy wynik budzi wątpliwości lekarza, kieruje ona pacjentkę na dalszą diagnostykę, która obejmuje m.in. badanie kolposkopowe i ewentualne badanie histopatologiczne wycinków.

Kobiety, u których rozpoznano raka szyjki macicy są kierowane na leczenie.

To jeden z programów badań przesiewowych

Program realizowany jest od 2006 r. i jest to jeden z wielu programów badań przesiewowych prowadzonych w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych. Programy te są nastawione na wykrywanie nowotworów w fazie najmniejszego zaawansowania u osób potencjalnie zdrowych, bez objawów choroby, w grupach najwyższego ryzyka zachorowania na nowotwory złośliwe.

Według dyr. Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny prof. Mirosława Wysockiego, zaledwie co czwarta Polka, która otrzymała zaproszenie na bezpłatne badanie cytologiczne w ramach programu, zgłasza się na nie.

Adresy placówek wykonujących bezpłatną cytologię w ramach Programu można znaleźć m.in. na stronach wojewódzkich oddziałów NFZ lub na stronie: wwww.profilaktykaraka.coi.waw.pl w zakładce adresy WOK-ów lub bezpośrednio na stronach internetowych Wojewódzkich Ośrodków Koordynujących Populacyjny Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy.