Terapia tlenem hiperbarycznym w specjalistycznych komorach wspiera leczenie wielu ciężkich, zagrażających życiu stanów, takich jak zator gazowy, zatrucie tlenkiem węgla, choroba dekompresyjna. Jest też nieoceniona w przypadku trudno gojących się ran i oparzeń.
– Ta nieinwazyjna terapia ma już wiele sprawdzonych zastosowań i ogromne znaczenie wspierające leczenie wielu chorób. Trwają wciąż badania nad kolejnymi możliwościami jej stosowania – mówi dr Justyna Glik z Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach Śląskich, gdzie komory zaczęto stosować w 2002 r.
Jak to działa
Tlen hiperbaryczny (HBO) to tlen o ciśnieniu podwyższonym w porównaniu z ciśnieniem atmosferycznym od 1,5 do nawet ponad 3 razy. W terapii HBO skład mieszaniny oddechowej to prawie albo dokładnie 100 proc. tlenu - a więc ok. 5 razy więcej niż w powietrzu.
Do terapii stosuje się komory hiperbaryczne: jednoosobowe i wieloosobowe. Seanse trwają na ogół do 2 godzin. Jak wyjaśniają specjaliści z Centrum Leczenia Oparzeń, przy normalnym ciśnieniu atmosferycznym tlen potrzebny do tkankowego metabolizmu jest przenoszony przez krew w hemoglobinie erytrocytów. Tylko nieznaczna jego ilość jest fizycznie rozpuszczona w surowicy krwi. Z powodu utrudnionej dyfuzji, powodowanej takimi czynnikami jak zaburzenia i obrzęk, zależny od ciśnienia transport tlenu do tkanek może być niewystarczający dla zabezpieczenia ich potrzeb. Jeśli jednak tętnicza prężność tlenu jest znacznie wyższa niż fizjologiczna – a takie warunki tworzy się w komorach hiperbarycznych - to następuje znacznie większa, niezależna od zawartości tlenowej hemoglobiny, dyfuzja tlenu do tkanek. Zabezpiecza ona nie tylko ich potrzeby metaboliczne, ale również przyspiesza proces gojenia.
Terapia powoduje m.in. zmniejszenie obrzęku w niedotlenionych tkankach, pobudza migrację makrofagów do uszkodzonych miejsc, pobudza też komórki układu odpornościowego, i wzmacnia strukturę tkanek.
Kiedy stosować
HBO stosuje się w wielu stanach nagłych i wtedy, gdy potrzebna jest intensywna opieka medyczna.
Są to: zator powietrzny (lub inny gazowy), choroba dekompresyjna, zatrucie tlenkiem węgla, zgorzel gazowa i inne zakażenia, urazy wypadkowe, oparzenia, ostra krwotoczna niedokrwistość, podduszenie, przeszczepy skórne, ropnie wewnątrzczaszkowe, zapalenie kości odporne na leczenie, popromienne uszkodzenie kości i tkanek miękkich u leczonych z powodu nowotworów, trudno gojące się rany i nagły niedosłuch. Terapia bywa też stosowana m.in.: w ostrych stanach niedokrwienia oczu oraz po replantacji utraconych wcześniej kończyn.
Niektóre ośrodki stosują lub prowadzą badania nad zastosowaniem HBO w leczeniu tak różnych chorób, jak trąd, oporne grzybice, urazy przeciążeniowe w sporcie, wstrząs kardiogenny, choroba naczyń obwodowych, zatrucia cyjankami, udar mózgu, wrzody żołądka, stwardnienie rozsiane, cukrzyca czy migreny.
Komentarze (0)