Uzależnienia behawioralne, czyli nałogowe zachowania

Uzależnienia behawioralne nie są związane z używaniem substancji psychoaktywnych, ale z zachowaniem, którego nie potrafimy kontrolować.

Dla większości tych uzależnień charakterystyczne są m.in. zaniedbywanie innych aktywności - obowiązków, zainteresowań oraz kontaktów z ludźmi. Zachowania powodujące uzależnienie wykonywane są w celu odprężenia czy odreagowania stresów.

Od czego można się uzależnić? Najczęściej spotykane są: hazard, seksoholizm, pracoholizm i, coraz częściej, uzależnienie od komputera. Choć uzależnić można się też m.in. od zakupów, ćwiczeń fizycznych, a nawet od opalania.

Hazard

Hazard to wszystkie gry o pieniądze lub inne dobra, w których o wygranej decyduje przypadek. To świadome podejmowanie ryzyka, nie tylko w celu wzbogacenia się, ale też w poszukiwaniu silnych emocji - to właśnie one są podstawą uzależniania.

Hazard to m.in. gry w kasynie, losy z loterii, zakłady pieniężne, gry karciane, zakłady na wyścigach, gra na giełdzie.

Komputer i internet

Coraz powszechniejszym problemem jest uzależnienie od komputera, internetu lub gier.

Konsekwencje uzależnienia od komputera mogą wpływać nie tylko na psychikę czy relacje społeczne, ale mogą mieć też wymiar zdrowotny - np. pogorszenie wzroku, bóle głowy, zaburzenia snu, zespół kanału nadgarstka, skrzywienia kręgosłupa.

Seksoholizm

Uzależnienie od seksu - zwane też seksoholizmem lub erotomanią - to ciągła, wyniszczająca potrzeba aktywności seksualnej - częstej i różnorodnej. Towarzyszy temu brak umiejętności budowania trwałych, intymnych związków.

Poradnia www.uzaleznieniabehawioralne.pl zwraca uwagę, że u podłoża seksoholizmu mogą leżeć m.in. poczucie niższości, nieśmiałość, niepewność i niewiara we własne możliwości seksualne, które wymuszają potrzebę stałego sprawdzania się.

Erotomania u kobiet to nimfomania, u mężczyzn - satyryzm.

Pracoholizm

Pracoholicy to osoby, dla których praca stała się główną wartością, z jej powodu nie znajdują czasu dla rodziny, na odpoczynek, a czas poświęcany na wykonywanie innych czynności traktują jako czas stracony, cały czas o pracy myślą, nawet jeśli pozornie zajmują się czym innym.

Poradnia www.uzaleznieniabehawioralne.pl ostrzega, że skutki pracoholizmu mogą prowadzić do wypalenia zawodowego, problemów zdrowotnych i chorobliwego zestresowania, a nawet do śmierci. Zdaniem specjalistów dobrym sposobem na walkę z tym uzależnieniem jest znalezienie sobie hobby. Nie jest to jednak skuteczne w przypadku zaawansowanego uzależnienia.

Gdzie szukać pomocy?

Samemu nie można zdiagnozować u siebie uzależnienia, dlatego jeśli zauważymy u siebie niepokojące objawy, warto udać się do specjalisty.

Dla osób uzależnionych oraz ich bliskich Instytut Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego prowadzi telefon zaufania (801-889-880). Telefon jest czynny codziennie, także w weekendy, w godzinach od 17 do 22. Działa też internetowa poradnia www.uzaleznieniabehawioralne.pl, prowadzona przez Fundację 24 Godziny. Jest tam m.in. lista placówek, które udzielają pomocy.

Zarówno telefon zaufania, jak i poradnia on-line prowadzone są dzięki środkom z Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych, będących w dyspozycji ministra zdrowia.