W ramach Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy w 2013 r. powstał raport "Grypa i jej koszty". Według jego autorów koszty związane z obniżoną efektywnością chorych oraz z absencjami w pracy mogą wynieść w sezonie nawet 4,3 mld zł.
Grypa to jedna z najczęściej występujących wirusowych chorób zakaźnych. Powoduje ją wirus, który atakuje drogi oddechowe. Jako chorobę wirusową grypę leczy się głównie objawowo, a głównym sposobem na ograniczenie negatywnych jej skutków pozostają szczepienia ochronne.
Wirus grypy groźniejszy od innych
Jest ponad 200 rożnych typów wirusów oddechowych wywołujących podobne objawy do grypy, jednak nie powodują one tak poważnych powikłań. Infekcja spowodowana przez wirus grypy może bowiem być przyczyną wielonarządowych powikłań, prowadzących do inwalidztwa, a nawet zgonu.
Według Światowej Organizacji Zdrowia co roku na grypę choruje od 330 mln do 1,76 mld ludzi, rejestruje się 3-5 mln osób z ostrymi objawami chorobowymi, a umiera od 500 tys. do miliona osób.
W raporcie przygotowanym przez firmę doradczą Ernst&Young podkreślono, że przebieg kliniczny choroby zależy nie tylko od właściwości wirusa. Zależy to też od odporności pacjenta, jego wieku, nawyków żywieniowych, palenia tytoniu (jako czynnika negatywnie wpływającego na drogi oddechowe) czy współistniejących chorób przewlekłych (serca, płuc, nerek, stanów po przeszczepach narządów i tkanek, nowotworów, kolagenoz, cukrzycy itp.).
Rodzaje kosztów związanych z grypą
Autorzy raportu wymieniają trzy rodzaje kosztów związanych z zachorowaniem.
Koszty bezpośrednie, czyli nakłady poniesione w wyniku interwencji medycznej lub procesu leczenia np. koszty leków, wizyt lekarskich, badań i hospitalizacji.
Według autorów raportu w Polsce koszty bezpośrednie w roku bez epidemii wynoszą ok. 43,5 mln zł. W roku o przeciętnej zachorowalności - 181 mln zł a w przypadku epidemii nawet 730 mln zł.
Wyliczenia oparto na podstawie danych NFZ o wydatkach na leczenie grypy i niektórych jej powikłań, wyceny świadczeń w POZ i koszyka lekarstw dla grypy i najczęściej występującymi, jako powikłania, chorobami dróg oddechowych.
Koszty pośrednie to koszty, które ponosi gospodarka wskutek absencji lub długotrwałej nieobecności w pracy z powodu choroby własnej bądź opieki nad chorym, obniżonej wydajności w pracy osób chorych niebędących na zwolnieniu lekarskim, a także ewentualnej ich trwałej niezdolności do pracy lub zgonu.
Koszty pośrednie mogą stanowić od 30 do 95 proc. całkowitych mierzalnych kosztów choroby.
W raporcie oszacowano, że w sezonach bez epidemii koszty pośrednie związane z grypą w Polsce wynoszą rocznie ok. 836 mln zł, w przypadku przeciętnej zachorowalności - 1,5 mld zł, a w sezonie, gdy dojdzie do epidemii - nawet 4,3 mld zł.
Trzecią grupę stanowią koszty niematerialne związane z pogorszeniem jakości życia, utratą czasu wolnego, ograniczonymi możliwościami funkcjonowania (np. aktywności społecznej).
Powikłania grypowe
Jako najczęstsze powikłanie pogrypowe można wskazać zapalenie płuc, oskrzeli lub ucha środkowego oraz paciorkowcowe zapalenie gardła. Do rzadszych należą zapalenia mięśnia sercowego, zapalenie mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych.
Powikłania te niejednokrotnie uwidaczniają się dopiero po pewnym czasie od przebytej infekcji grypowej; najczęściej odnotowywane są u dzieci poniżej drugiego roku życia, osób starszych oraz pacjentów z chorobami przewlekłymi.
Blisko 90 proc. zgonów z powodu grypy i jej powikłań występuje u osób po 60 roku życia.
