Co powinni jeść, a czego unikać cukrzycy?

Cukrzyca objawia się zbyt wysokim poziomem glukozy we krwi, a także innymi zaburzeniami metabolicznymi. Aż 90 proc. przypadków choroby to cukrzyca typu 2, najczęściej związana z nadwagą i brakiem ruchu.

Cukrzyca typu 1

Na cukrzycę typu 1 zapadają głównie dzieci i młodzież, ale chorują też dorośli. Choroba ta polega na tym, że organizm niszczy komórki produkujące insulinę, dlatego chorzy stale i regularnie muszą ją przyjmować.

Każda osoba chorująca na cukrzycę typu 1, żeby móc obliczyć właściwą ilość insuliny, jaką powinna przyjąć przy posiłku, musi dokładnie znać ilość wymienników węglowodanowych i białkowo-tłuszczowych zawartych w produktach, które zjada.

– Jeśli chory jest dobrze wyedukowany, potrafi dopasować dawkę insuliny do kaloryczności posiłku – mówi prof. Leszek Czupryniak z Kliniki Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Łodzi, prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.

Jak dodaje, w tej grupie chorych dieta ma drugorzędne znaczenie. Podkreśla, że istnieje dość duża dowolność, jeśli chodzi o jedzenie, z jednym wyjątkiem: nie wolno jeść słodyczy, ale także owoców, bo to głównie woda z cukrem.

– Oczywiście nie jest tak, że chorzy w ogóle takich rzeczy nie jedzą, od czasu do czasu się zdarza i nic strasznego się wtedy nie stanie. Ale nie wolno słodyczy i owoców jeść regularnie, więc najlepiej ich nie kupować, bo jak nie ma w domu, to nie ma pokusy - radzi prof. Czupryniak.

Od kilku lat Fundacja Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy prowadzi akcję pod hasłem Policz się z cukrzycą. Fundacja zabiega, by na etykietach produktów żywnościowych umieszczane były potrzebne cukrzykom informacje (ilość wymienników węglowodanowych i białkowo-tłuszczowych w produktach). Część firm już zamieszcza takie dane.

Cukrzyca typu 2

Prof. Czupryniak podkreśla, że inaczej jest z cukrzycą typu 2, której zwykle towarzyszą nadwaga lub otyłość. Badania wskazują, że wśród chorych na ten typ cukrzycy 50-70 proc. ma otyłość. Jest to znacznie częstsza postać cukrzycy, w Polsce , choruje na nią ponad 3 mln osób.

– W cukrzycy typu 2 organizm produkuje insulinę, ale nieprawidłowo. Chorzy nie spalają cukru, który krąży we krwi. W tym wypadku pomaga schudnięcie, leczenie dietą - mówi ekspert.

Przyznaje, że często chorzy nie przestrzegają diety i jedzą, co chcą. - Przed wizytą u lekarza biorą się w karby, przez kilka dni odżywiają się racjonalnie i poziom cukru im spada - podkreśla prof. Czupryniak. Dlatego obecnie lekarze nie mówią już o diecie cukrzycowej, tylko starają się wpoić chorym kilka zasad:

1. Unikać tego, co słodkie.

2. Jeść często, a mało. Czyli odwrotnie niż większość osób w Polsce, zwłaszcza mężczyzn, którzy zwykle rano jedzą śniadanie, a kolejny, najczęściej ogromny posiłek, zjadają dopiero po powrocie z pracy. Po takim kalorycznym posiłku zawsze będzie wysoki cukier - ostrzega ekspert. Poza tym jedzenie małych porcji, ale częściej, pomaga schudnąć, bo organizm bardziej racjonalnie gospodaruje zasobami, które otrzymuje, a nie magazynuje ich.

3. Zalecana jest dieta zdrowego człowieka, czyli dużo chudego mięsa i warzywa. Chorzy w zasadzie powinni jeść tylko to. Niestety oznacza to ograniczenie węglowodanów; wyklucza kuchnię śródziemnomorską czy typowo polską.