Zdrowy kręgosłup - jak o niego dbać?

Kręgosłup człowieka zbudowany jest z 33-34 kręgów. Składa się z pięciu odcinków: szyjnego, piersiowego, lędźwiowego, krzyżowego, ogonowego. Jedną z podstawowych funkcji kręgosłupa jest utrzymanie wyprostowanej, pionowej postawy ciała.

Nie zapominajmy o ruchu

O kręgosłup trzeba dbać od najmłodszych lat, zwłaszcza, że z roku na rok zwiększa się odsetek dzieci z wadami postawy.

Jeśli dziecko jest zdrowe, nie ma sensu, by w jakiś specjalny sposób ćwiczyło, jednak jak najczęściej należy je zachęcać do zabaw ruchowych. Brak ruchu sprawia, że mięśnie tracą elastyczność i przestają podtrzymywać kręgosłup. O ruchu nie powinni też zapominać dorośli.

Według ortopedy traumatologa dr. Rafała Mikuska ze Szpitala Centrum Enel-Med najbardziej odpowiedni jest tzw. trening kardio, czyli trwające dłuższy czas ćwiczenia o umiarkowanej intensywności.

– Taki ruch wzmocni mięśnie oraz wydolność serca, zwiększy wytrzymałość organizmu, pozytywnie wpłynie na samopoczucie. Dzięki takiemu treningowi będziemy mogli podbiec, wejść na czwarte piętro, nie zasapiemy się - mówi dr.

Dobrym sposobem na wzmocnienie mięśni jest zwykła gimnastyka i pływanie, które działa też na kręgosłup rozluźniająco. Warto także, gdy tylko to możliwe, rezygnować z jazdy samochodem na rzecz spaceru czy biegu.

Zakazane szpilki i płaskie buty

Na kondycję kręgosłupa wpływ ma również obuwie. Ortopeda zaznacza, że męskie buty nie powodują raczej żadnych dolegliwości bólowych. Niestety nie można tego powiedzieć o obuwiu damskim.

Najbardziej krytykowane przez lekarzy są szpilki. - Wysokie obcasy zmieniają statykę kręgosłupa. Powodują przesunięcie miednicy do przodu, podgięcie kolan i bioder - wyjaśnia ortopeda i dodaje: szpilki tak, ale przez dwie godzinny, dwa razy w tygodniu, nie na co dzień.

Niezalecane są także buty zupełnie płaskie (np. baleriny) - w takim obuwiu m.in. powłóczymy nogami, co źle wpływa na postawę.

Najbardziej optymalna wysokość obcasa - która nie wpływa na kręgosłup – to jeden do trzech centymetrów.

Odpowiedni materac i wygodne krzesło

Bólom kręgosłupa sprzyja długotrwały, siedzący tryb życia. Ważne jest więc to, jak siedzimy i na czym.

Garbienie się i siedzenie bokiem zwiększają nacisk na kręgosłup. By tego uniknąć, krzesło powinno mieć regulowaną wysokość i podpórki pod łokcie; dzięki temu możemy je ustawić odpowiednio do wzrostu. Plecy powinny na całej długości przylegać do oparcia.

– Oparcie krzesła przy biurku i fotela samochodowego należy ustawić w pionie - zaznacza ortopeda. Siedząc, stopy powinniśmy swobodnie opierać na podłodze, stawy biodrowe i kolanowe powinny być zgięte pod kątem 90 stopni.

Ważny jest także materac, na którym śpimy. Dr Mikusek podkreśla: z materaca nie możemy wstawać, jak z hamaku. Powinien on być w miarę twardy (na zbyt miękkim kręgosłup nieprawidłowo się wygina, co sprzyja zwyrodnieniom); najlepiej, by był sprężynowy, z jedno-dwucentymetrową warstwą poliuretanową, która zapewni odpowiednie ułożenie i amortyzację najbardziej wystających części ciała. Niewskazane są materace piankowe.

– Zmorą są wszelkiego rodzaju łóżka łączone, jak np. wersalki, rozkładane narożniki - mówi lekarz. Na takim łóżku kręgosłup przybiera nieprawidłową pozycję, co może prowadzić do bólu pleców, trudności z zasypianiem, a nawet do trwałych skrzywień kręgosłupa.

Noś zakupy w obu rękach

Na kondycję kręgosłupa ma wpływ także sposób noszenia zakupów. Należy pamiętać, by nosić je w obu rękach, w ten sposób równo obciąża się obie strony ciała.

Trzeba pamiętać o zachowaniu prawidłowej postawy ciała w czasie wykonywania różnych czynności. Np. nie należy podnosić ciężkich przedmiotów na wyprostowanych nogach – grozi to wypadnięciem dysku; korzystne jest zastąpienie torby na ramię plecakiem.

Dzieciom należy często przypominać, by się nie garbiły, by prosto siedziały - wyrobiony w dzieciństwie nawyk utrzymania prawidłowej postawy, pozostaje do końca życia.