Aż 90 proc. dzieci w Polsce ma wady postawy; najczęściej dotyczą one kręgosłupa, kolan i stóp – alarmuje Instytut Matki i Dziecka. Według ekspertów powody nieprawidłowości to przede wszystkim niewystarczająca aktywność fizyczna dzieci i otyłość.

– Najczęstsze wady postawy dotyczą nieprawidłowości w budowie i kształcie stóp (np. płaskostopie), zaburzeń osi kończyn (kolana szpotawe, koślawe), patologii kręgosłupa (np. skolioza, plecy okrągłe), czy deformacji klatki – mówi dr Tomasz Poboży, chirurg ortopeda ze Szpitala Medicover.

Rodzaje nieprawidłowości

Stopy i nogi: Płaskostopie charakteryzuje się spłaszczeniem łuków stopy, najczęściej jest spowodowane osłabieniem mięśni utrzymujących sklepienie stopy.

Koślawość nóg to odchylenie osi kończyny na zewnątrz, a szpotawość odchylenie osi w kierunku linii pośrodkowej ciała. Przy szpotawych kolanach widzimy oddalenie kolan od siebie przy złączonych razem kostkach.

Plecy: Plecy okrągłe powstają przy nadmiernym wygięciu ku tyłowi kręgosłupa w odcinku piersiowym; zwykle to efekt nawykowo przyjmowanej postawy, ale czasem może wynikać z nieprawidłowego wzrostu kręgów czy występujących zrostów między kręgami. Plecy płaskie to wynik spłycenia fizjologicznych krzywizn kręgosłupa.

Skoliozy określane bywają jako skrzywienia boczne kręgosłupa, choć ta deformacja jest bardziej złożona i wynika z nieprawidłowego skręcenia kręgosłupa wokół jego długiej osi.

Klatka piersiowa: Klatka piersiowa lejkowata to nadmierne zapadniecie przedniej jej części (z dolną częścią mostka), klatka kurza – odwrotnie: nadmierne wystawanie zniekształconego mostka ku przodowi.

Skąd się biorą wady postawy?

Wyniki międzynarodowych badań HBSC z 2012 r. na temat zdrowia nastolatków w Europie pokazują, że znacznie zwiększyła się liczba czynników powodujących powstawanie wad postawy. Główne problemy to otyłość (według WHO aż 39 proc. 11-latków ma nadwagę) i zbyt dużo czasu spędzanego przed komputerem i telewizorem.

Jak dodaje dr Poboży, występowaniu wad postawy sprzyja także spanie na nierównym, zapadającym się materacu, noszenie plecaka ciągle na jednym ramieniu. Powodować je może też niewłaściwe obuwie.

– Nie musimy zawsze nosić wiązanych butów z wysokim, sztywnym zapiętkiem, ale przy kupowaniu obuwia sportowego warto zapytać, które buty są odpowiednie do uprawiania ulubionego przez nas sportu - radzi ekspert.

Jak leczyć?

Sposób leczenia wad postawy zależy od przyczyny i stopnia zniekształcenia; duże deformacje mogą wymagać nawet leczenia operacyjnego.

– Wady kręgosłupa mogą być leczone zachowawczo, przez stosowanie odpowiednich ćwiczeń, czasem wskazane bywa stosowanie gorsetów ortopedycznych – mówi dr Poboży. Zwraca też uwagę, że czasem to, co wydaje się pozytywne, może być szkodliwe, np. dziecko z plecami okrągłymi nie powinno nadmiernie się prostować, bo wada może przejść w skoliozę.

Ekspert podkreśla, że zwykle aktywność fizyczna zapobiega nasileniu wady postawy. - Np. w przypadku większości wad kręgosłupa wskazane jest pływanie, zwłaszcza stylem grzbietowym, a także ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha. Nie widzę też większych przeciwwskazań do jazdy na rolkach - mówi.

Przy płaskostopiu zwykle wystarcza stosowanie odpowiedniego obuwia. Dr Poboży podkreśla, że dziecko uczące się chodzić powinno mieć buty z podwyższonym i usztywnionym zapiętkiem i twardą podeszwą, najlepiej wiązane. Starsze dzieci mogą wykonywać ćwiczenia, np. chodzić na krawędziach stóp, zwijać chusteczki palcami stóp. - Dobrze jest też chodzić boso po naturalnym podłożu – np. po piachu lub po trawie – radzi.

Możesz ocenić ten artykuł: