Krótkotrwały stres korzystnie wpływa na człowieka, przygotowując go do reakcji na ważne wydarzenia. Jednak jeśli długotrwale zmagamy się z napięciem emocjonalnym, nasze zdrowie może w poważnym stopniu ucierpieć. Stres odbija się nie tylko na psychice, ale może także przyczyniać się do groźnych schorzeń układów krwionośnego, nerwowego, pokarmowego i wielu innych. Zatem jak sobie z nim radzić?

Czym jest stres i co go powoduje?

Stresem nazywamy stan będący reakcją naszego organizmu na sytuacje wpływające w istotny sposób na jego równowagę. Są to wydarzenia potencjalnie wymagające działania lub mocno obciążające, którym nie jesteśmy w stanie sprostać. Stres powoduje dyskomfort psychiczny i fizyczny, co wiąże się między innymi z produkowanymi w większych ilościach hormonami stresu, do których zaliczają się adrenalina, noradrenalina oraz kortyzol. 

Do stresu przyczyniać może się wiele różnorodnych czynników. Na sytuacje stresowe narażeni jesteśmy w pracy, domu, szkole, a nawet przy kontaktach społecznych. Dochodzą do tego również ciężkie przeżycia, problemy zdrowotne, traumatyczne wydarzenia z życia i wiele innych sytuacji, które często wpływają na nas znacznie bardziej, niż nam się wydaje. Do stresu przyczyniają się między innymi:

  • problemy w pracy,
  • wysokie oczekiwania, którym ciężko sprostać,
  • trudności w szkole,
  • brak akceptacji rówieśniczej,
  • problemy finansowe,
  • problemy zdrowotne,
  • problemy rodzinne.

Osoby narażone na długotrwały stres mogą odczuwać szereg objawów, których nie powinny lekceważyć. Zaliczają się do nich bóle głowy i brzucha, nadmierne napięcie mięśniowe, tiki nerwowe, zaburzenia snu, niestabilność emocjonalna, wahania apetytu, nadmierna potliwość, zaburzenia koncentracji, rozdrażnienie i wybuchowość, a także wiele innych dolegliwości.

Jak stres wpływa na organizm?

W czasie stresu organizm wydziela w większych ilościach adrenalinę, noradrenalinę oraz kortyzol. Hormony te mają postawić organizm w stan gotowości do działania w odpowiedzi na sytuację stresową ("uciekaj lub walcz"). Adrenalina i noradrenalina wpływają między innymi na krążenie krwi i częstotliwość bicia serca. Na skutek działania adrenaliny podwyższa się też temperatura ciała i dochodzi do lepszego natlenienia organizmu. Kortyzol wzmacnia działanie adrenaliny i noradrenaliny, a dodatkowo podnosi stężenie glukozy we krwi. Przy krótkotrwałym stresie wydzielane hormony działają na człowieka pozytywnie. Jeśli jednak będziemy narażeni na długotrwały stres, może to niekorzystnie odbić się na organizmie. 

Długotrwały stres może się przyczyniać do arytmii serca i nadciśnienia tętniczego. Często skutkuje też zaburzeniami tętna oraz znacznym osłabieniem układu odpornościowego. Może też prowadzić do otyłości, przyczyniać się do zaburzeń hormonalnych i problemów z płodnością. Stres sprzyja też depresji, chorobom układu nerwowego, problemom skórnym i alergiom. Może również zwiększać ryzyko wystąpienia choroby wrzodowej żołądka lub dwunastnicy, a także zachorowania na cukrzycę. 

Kiedy sięgać po leki uspokajające?

W przypadku występujących objawów stresu można sięgnąć po tabletki uspokajające, które pomogą zapanować nad emocjami i ukoić nerwy oraz zredukują dolegliwości współistniejące, takie jak problemy ze snem. Jeśli chodzi o leki na uspokojenie bez recepty, najczęściej stawia się na preparaty na bazie składników roślinnych. Można do nich zaliczyć między innymi melisę, różeniec, lawendę, serdecznik, szyszki chmielu czy kozłek lekarski. 

Decydując się na leki uspokajające dostępne bez recepty, w tym ziołowe tabletki na uspokojenie, należy przede wszystkim szczegółowo zapoznać się z ulotką dołączoną do danego preparatu, jego składem, wskazaniami, przeciwwskazaniami i wymaganymi środkami ostrożności, które należy zachować. Preparaty z tej grupy produktów muszą być przyjmowane wyłącznie we wskazanych dawkach i nie można korzystać z nich bez ograniczeń. Jeśli natomiast okaże się, że są niewystarczające przy napięciu emocjonalnym, z którym zmaga się pacjent, zasadna może być konsultacja z lekarzem i przyjęcie silniejszych środków dostępnych tylko na receptę.

Inne sposoby na redukcję napięcia nerwowego

Najłatwiej byłoby po prostu unikać stresu, jednak nie zawsze jest to możliwe. Z tego powodu ważne jest, aby nauczyć się opanowywać stres i radzić sobie z nim. Z nadmiernym napięciem emocjonalnym można walczyć nie tylko farmakologicznie. Bardzo ważne są również styl życia, dieta i aktywność fizyczna. Zdrowa dieta pomoże zapobiegać niedoborom i ich konsekwencjom, a przy stresie należy szczególnie uważać na niedobór magnezu czy witamin z grupy B. Bardzo istotny jest również ruch – w tym zwłaszcza aktywność na świeżym powietrzu. Pozwala pozbyć się nagromadzonych negatywnych emocji i korzystnie wpływa na samopoczucie.

Przy walce ze stresem pomóc mogą również ćwiczenia relaksacyjne i ćwiczenia oddechowe. Bardzo dobrze sprawdza się joga lub medytacja, poza tym można wypróbować aromaterapię czy słuchanie muzyki relaksacyjnej. Dobra na napięcie emocjonalne jest również ciepła kąpiel, a nawet rozmowa z bliską, zaufaną osobą. Nie bez znaczenia są ponadto pozytywne myślenie i odpoczynek, które często lekceważymy przez nadmiar obowiązków.

Możesz ocenić ten artykuł: