Jak leczenie bólu nowotworowego wpływa na jakość życia?

Podejmując walkę o życie swoje lub osoby bliskiej warto zadać sobie kluczowe pytanie. Czym właściwie jest nowotwór? Nowotwór jest chorobą, która polega na nieprawidłowym namnażaniu się komórek nowotworowych. Komórki te tworzą nieprawidłową tkankę. Tkanka ta może być jednym z kilku rodzajów nowotworów o łagodnej lub złośliwej odmianie. 

Choroby nowotworowe o charakterze złośliwym dzielimy na:

• Raka — inaczej nowotwór nabłonkowy. Atakuje narządy zmysłów oraz gruczoły. Niekiedy układ moczowy, rozrodczy, krwionośny czy układ oddechowy.  
• Czerniaka — komórki nowotworowe w tym przypadku rozwijają się na skórze oraz błonach śluzowych. Z chorobą najczęściej mierzą się osoby, które są narażone na silne promieniowanie słoneczne. 
• Mięsaka — w krótkim czasie może wyniszczyć organizm. Rozwija się w każdej części ciała, jednak najczęściej na dolnych kończynach, węzłach chłonnych i płucach. 
• Chłoniaka — schorzenie dzielimy na dwa typy: ziarnicę złośliwą oraz nieziarnicze. Atakuje układ chłonny lub szpik kostny. 
• Glejaka — jest nowotworem wewnątrz czaszki obejmującym mózg oraz rdzeń. Częstym jego objawem jest padaczka lub zaburzenia pamięci.  

Ból nowotworowy jest jednym z najbardziej uciążliwych objawów nowotworu. Żaden pacjent, którego dotknęła choroba nowotworowa, nie powinien cierpieć. Dolegliwości tej choroby mogą mieć różną intensywność oraz charakter. W zależności od rodzaju i zaawansowania choroby, każdy pacjent może go inaczej odczuwać.

Warto pamiętać, że kontrola bólu jest istotnym elementem leczenia. Uśmierzanie go znacznie poprawia jakość życia pacjentów. Dlatego tak ważne jest, aby pacjenci zawsze mieli dostęp do odpowiedniej opieki medycznej i wsparcia.

Więcej informacji sprawdź na: centrum medyczne Body&Mind

Mechanizmy powstawania bólu nowotworowego

Ból jest istotnym objawem oraz problemem klinicznym na każdym etapie trwania choroby nowotworowej. Może być on jednym z sygnałów, że zmagamy się z ową chorobą. Warto podkreślić, że w większości przypadków ból pojawia się w zaawansowanym stadium choroby. 

Ból nowotworowy może wynikać z ucisku guza na nerwy, nacieku nowotworowego tkanek lub narządów. W przypadku pacjentów, u których występuje pieczenie, uczucie przechodzenia prądu czy rwanie lekarz ocenia ból jako ostry. Wówczas doszło do uszkodzenia pewnego elementu układu nerwowego. Niekiedy odczuwanie bólu związane jest z leczeniem onkologicznym, takim jak radioterapia czy chemioterapia. Ból może być także skutkiem ubocznym operacji. Nowotwory, zwłaszcza te w zaawansowanym stadium, mogą powodować uszkodzenie tkanek wokół nich. Prowadzi to do stanów zapalnych i w konsekwencji do cierpienia pacjenta.

Metody leczenia bólu w chorobie nowotworowej

Chcąc rozpocząć leczenie bólu, musimy znać jego pochodzenie. Zaczynamy więc od diagnostyki. Pacjent może się spotkać ze skalą numeryczną, która ocenia natężenie bólu. Odczuwanie cierpienia to sprawa indywidualna. Skala służy do tego, żeby móc ocenić czy leczenie przynosi ulgę. Jeśli nie, lekarz podejmie działania, które ten ból uśmierzą. Może to być poprzez zwiększenie dawki leków lub zmiany sposobu leczenia bólu. Dalsze postępowanie lekarza może być od tego uzależnione. Warto więc znać sposoby leczenia bólu nowotworowego. 

Metody leczenie bólu w chorobe nowotworowej:

Leczenie farmakologiczne. Najczęściej pacjentowi proponuje się paracetamol. Jest on lekiem przeciwbólowym i bezpiecznym. Niekiedy pacjentowi podaje się również niesteroidowe leki przeciwzalane (NLPZ),  na przykład diklofenak, ketoprofen, naproksen czy ibuprofen.  Jeśli ten sposób uśmierzania bólu nie przynosi ulgi, lekarz decyduje się na podanie paracetamolu wraz z opioidami. Może to być kodeina, dihydrokodeina lub tramadol.W umiarkowanym i silnym bólu lekarz może wprowadzić pacjentowi opioidy, jak morfina czy fentanyl. Terapia opioidowa może być uzupełniana przez inne leki jak, chociażby antydepresanty czy leki na padaczkę. 

Istnieją różne sposoby podawania farmaceutyków: 

• Doustnie 
• Dożylnie 
• Podskórnie 
• Pod postacią plastra 
• Pompką infuzyjną

Leczenie inwazyjne. Jeżeli pacjent skarży się na brak skuteczności terapii farmaceutykami, są inne rozwiązania. Może to być blokada nerwów obwodowych. Polega to na miejscowym podaniu leku znieczulającego w pobliżu nerwów, pni i splotów nerwowych. Lek unerwia dotknięty chorobą nowotworową narząd. W efekcie pacjent odczuwa chwilowe złagodzenie bólu.

Natomiast neuroliza to procedura medyczna, która polega na celowym uszkodzeniu włókien nerwowych. Trzeba podkreślić, że bez użycia leków znieczulających miejscowo. Taki zabieg przynosi efekt przeciwbólowy, który utrzymuje się zwykle przez kilka miesięcy.

Leczenie nieinwazyjne. Jest to terapia, która nie wymaga ingerencji w ciało pacjenta. Sposoby te mogą być stosowane w połączeniu z lekami. Leczenie nieinwazyjne bólu nowotworowego jest ważnym elementem kompleksowej opieki nad pacjentami i może znacząco poprawić ich jakość życia.

Oto niektóre z metod nieinwazyjnego leczenia bólu:

Fizykoterapia — stosowanie różnych rodzajów energii fizycznej do złagodzenia bólu. Może to być ciepło, zimno. Niekiedy także światło, dźwięk czy promieniowanie elektromagnetyczne.

Terapia ruchowa — ćwiczenia fizyczne, takie jak joga, czy gimnastyka. Pomagają zmniejszyć ból i poprawić ruchomość ciała.

Terapia behawioralna — techniki psychologiczne, takie jak terapia poznawczo-behawioralna. Pacjenci uczą się jak radzić sobie z bólem i stresującymi sytuacjami.

Akupunktura — technika medycyny chińskiej, w której igły są wprowadzane w określone punkty na ciele. Poprawiają ogólne zdrowie oraz wspomagają walkę z bólem.

Medytacja i terapia relaksacyjna — techniki medytacji i relaksacji, które pomagają zmniejszyć stres i poprawić samopoczucie. Może to pomóc w zmniejszeniu bólu.

Edukacja pacjentów — informowanie pacjentów o metodach radzenia sobie z bólem i dostępnych opcjach leczenia. Pozwala im to lepiej zrozumieć i kontrolować swoją chorobę.

Wpływ leczenia bólu nowotworowego na jakość życia

Pacjenci dotknięci chorobą nowotworową często skarżą się na różne dolegliwości. Mogą to być fizyczne objawy jak wymioty, czy nudności. Jednak pojawiają się również problemy natury psychicznej. Leczenie nowotworów wymaga czasu i cierpliwości. Kiedy pacjent nie zauważa efektów, pojawia się zrezygnowanie oraz przygnębienie. Zadaniem specjalistów jest pomóc pacjentowi zrozumieć chorobę, wspierać go podczas leczenia, ale także uporządkować emocje pacjenta. W przeciwnym razie walka z chorobą będzie utrudniona. 

Skupiając się na fizycznym bólu, dużą rolę odrywają tu wszelkie zalecenia lekarza. Farmakoterapia bardzo poprawia komfort codziennego życia. Zmniejszanie bólu poprzez zażywanie leków wspiera pacjenta w walce z nowotworem i pozwala normalnie funkcjonować. Oprócz interwencji typowo medycznych ważna jest opieka psychologiczna. Zarówno ta pod okiem specjalisty, jak i bliskich chorego. 

Indywidualne podejście do leczenia bólu u pacjentów z nowotworami

Indywidualne podejście do leczenia bólu u pacjentów z nowotworami powinno uwzględniać wiele czynników. Rodzaj nowotworu, stadium choroby oraz historię medyczną pacjenta. Ważne są również preferencje chorego i jego zdolność do tolerowania różnych metod leczenia. Istotne jest także znalezienie odpowiedniej placówki z wykwalifikowanymi lekarzami. Da to pewność osobie chorej, że jest w najlepszych rękach.