Witamina C to inaczej kwas L-askorbowy lub też L-askorbinowy. Literka "L" ma tutaj kluczowe znaczenie. Wbrew obiegowej opinii nie oznacza ona lewoskrętności, a jedynie ułożenie przestrzenne cząsteczki, gdzie w dużym uproszczeniu grupa hydroksylowa znajduje się po lewej stronie ułożonej płasko struktury. Istnieje identyczna cząsteczka chemiczna z grupą hydroksylową umiejscowioną po prawej stronie i mówimy wtedy o kwasie D-askorbinowym. Ułożenie tej grupy ma bardzo istotne znaczenie dla właściwości biologicznych kwasu askorbinowego. Tak jak w przypadku kluczyka i zamka, tak kwas L-askorbinowy pasuje fizycznie i przestrzennie do białek czy enzymów w naszym organizmie i właśnie z tego powodu wykazuje swoje właściwości. Kwas D-askorbinowy, który jest z kolei odbiciem lustrzanym kwasu L-askorbinowego nie może fizycznie połączyć się z żadną cząsteczką w ludzkim organizmie. Z tego powodu nie może działać i nie jest zaliczany do witamin. Witaminą C jest tylko i wyłącznie kwas L-askorbinowy, a kwas D-askorbinowy posiada jedynie właściwości przeciwutleniające.
Czym jest zatem owa lewo- lub prawoskrętność?
Żeby odpowiedzieć na to pytanie trzeba zagłębić się nieco w dział chemii zwany izomerią optyczną. Skręcalność optyczna jest wyznaczana doświadczalnie w laboratorium. Określa ona, w którą stronę skręca spolaryzowane światło przepuszczone przez roztwór zawierający kwas askorbinowy. W każdym prawidłowo wykonanym badaniu laboratoryjnym kwas L-askorbinowy zawsze będzie skręcał światło spolaryzowane w prawo, jest więc tylko i wyłącznie prawoskrętny i oznacza się go symbolem (+). Kwas D-askorbinowy jest z kolei zawsze lewoskrętny (-), jednak jak wyjaśniono wcześniej, nie jest on aktywny biologiczne w organizmie. Wielu producentów zachwalając swoją witaminę C jako "tę najlepszą, lewoskrętną" zwyczajnie i świadomie powiela nieprawdę, manipulując nie znającymi chemii pacjentami. Nie można jednocześnie opisywać produktu leczniczego, czy też suplementu diety jako lewoskrętnej witaminy C, gdyż witamina C jako kwas L-askorbinowy jest prawoskrętna. Opisywanie jej jako lewoskrętnej jest bezdyskusyjnie błędne.Jaka jest rola witaminy C w organizmie?
Zarówno kwas D-askorbinowy, jak i L-askorbinowy są przeciwutleniaczami, zwalczającymi wolne rodniki. Ale tak jak wspomniano już wcześniej, tylko kwas L-askorbinowy, dzięki swojemu przestrzennemu ułożeniu pasuje do wielu enzymów nadając im tym samym właściwości biologicznych. Jego najważniejszą rolą jest udział w syntezie kolagenu, bardzo ważnego białka, będącego budulcem wielu struktur organizmu. Brak kolagenu leży u podstaw choroby zwanej szkorbutem. Jest to najpoważniejszy skutek niedoborów witaminy C, a objawia się on głównie osłabieniem, krwawieniem i zapaleniem dziąseł, chwiejnością zębów, podatnością na złamania, samoistnym krwawieniem czy trudnością w gojeniu się ran. To właśnie od szkorbutu pochodzi nazwa kwasu askorbinowego (szkorbut, z łaciny scorbutus, coś działającego przeciwnie- ascorbutus). Istnieje wiele badań na temat kardioprotekcyjnego i przeciwnowotworowego działania witaminy C. Ich wyniki nie są jednak na tyle rozstrzygające, by można było jednoznacznie przesądzić o takich właściwościach kwasu askorbinowego.Dodatkowo kwas askorbinowy stosowany jako preparat farmaceutyczny ułatwia wchłanianie żelaza oraz stosuje się go w celu zakwaszania moczu (ochrona przez zakażeniami układu moczowego).
Komentarze (0)