Krioterapia, czyli leczenie zimnem

Reakcje organizmu na zimno wykorzystywane są w leczeniu wielu schorzeń, m.in. chorób zapalnych i zwyrodnieniowych stawów. Krioterapia działa też antycellulitowo, opóźnia proces starzenia, wspomaga odchudzanie, poprawia samopoczucie, rozluźnia. Można ją stosować na całe ciało lub miejscowo.

Krioterapia ogólna

Do krioterapii ogólnej stosuje się specjalne kriokomory. Pacjent wchodzi do nich ubrany w bawełnianą bieliznę, grube bawełniane skarpety, rękawiczki, czapkę lub opaskę na uszy oraz ułatwiającą oddychanie maseczkę zakrywającą usta i nos.

W pierwszym etapie zabiegu przez ok. 30 sekund przebywa w przedsionku, w którym temperatura nie przekracza -70 stopni C. Następnie przechodzi do komory właściwej, w której temperatura wynosi między -120 a -160 st. C; spędza w niej od 1 do 2,5 minuty.

Zabieg dostarcza organizmowi stresu fizjologicznego, wywołując natychmiastową reakcję obronną. Najpierw następuje zwężenie naczyń krwionośnych, zmniejszenie przepływu krwi i obniżenie metabolizmu. Następnie organizm, broniąc się przed zimnem, rozszerza naczynia krwionośne, zwiększając przepływ krwi. Skutkiem czego jest dotlenienie i odżywienie najgłębiej położonych tkanek. W rezultacie zmniejsza się ból, stan zapalny, a uszkodzone tkanki szybciej się regenerują. Mięśnie ulegają rozluźnieniu, przyspiesza się przemiana materii, układ odpornościowy pracuje na wysokich obrotach.

Stwarza to m.in. komfortowe warunki do rehabilitacji, którą można zintensyfikować i przedłużyć. Dlatego niezbędnym elementem zabiegu są ćwiczenia, na które pacjent udaje się po wyjściu z kriokomory. Ćwiczenia trwają do 30 minut, dobierane są indywidualnie przez fizjoterapeutę.

Wskazania i przeciwskazania

Krioterapię ogólną stosuje się m.in. w chorobach zapalnych i zwyrodnieniowych stawów oraz kręgosłupa, we wszelkich stanach pourazowych, osteoporozie, stwardnieniu rozsianym, skłonności do niskiego ciśnienia krwi, menopauzie, stanach depresyjnych, bezsenności, migrenie, przemęczeniu fizycznym i psychicznym u osób dorosłych.

Ponadto zabiegi te korzystnie działają na układ immunologiczny, powodując wzrost odporności; działają przeciwbólowo; spowalniają procesy starzenia; stanowią doskonałą formę odnowy biologicznej; wpływają na poprawę samopoczucia; wspomagają zabiegi kosmetyczne, np. te zwalczające cellulit.

Krioterapii nie zaleca się m.in. osobom z nietolerancją zimna, zapaleniem żył głębokich, będącym pod wpływem niektórych leków oraz alkoholu.

Przeciwskazaniem są choroby ośrodkowego układu nerwowego, miejscowe zaburzenia ukrwienia, znaczna niedokrwistość, wyniszczenie i wychłodzenie organizmu, zaawansowana miażdżyca, choroba nowotworowa, uszkodzenia skóry, schorzenia mięśnia serca lub aparatu zastawkowego serca, ostre schorzenia dróg oddechowych.

Lista przeciwskazań do zabiegu jest długa, dlatego wcześniej należy się skonsultować z lekarzem. Wiele ośrodków zajmujących się krioterapią ogólną wymaga zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do zabiegu.

Krioterapia także miejscowo

W przypadku świeżych urazów (tj. stłuczenia, skręcenia, zwichnięcia, naderwania mięśni, uszkodzenia ścięgien czy więzadeł) zalecana jest krioterapia miejscowa.

Zabieg polega na miejscowym schładzaniu ciała strumieniem ciekłego azotu (ok. -160 st. C). Trwa od 1 do 3 minut. Zmniejsza ból, proces zapalny, obrzęki, zwiększa zakres ruchu w stawie oraz siłę mięśni. Dzięki krioterapii miejscowej czas rekonwalescencji stawu po urazie znacznie się skraca.

Przeciwwskazania do zabiegu są podobne, jak w przypadku krioterapii ogólnej.

Krioterapię stosuje się także przy usuwaniu np. hemoroidów czy odcisków na podeszwach i palcach stóp. Tzw. kriodestrukcja polega na zamrożeniu zmienionego chorobowo miejsca, czego konsekwencją jest destrukcja tkanki. Powstaje odmrożenie (zazwyczaj drugiego stopnia). Z czasem, pod martwymi tkankami, zaczynają się pojawiać nowe, zdrowe.