Opieka medyczna w szkołach

Zasady sprawowania tej opieki określa ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej oraz rozporządzenie Ministra Zdrowia. Zgodnie z tymi regulacjami lekarz poz i lekarz dentysta są dla uczniów dostępni w gabinetach medycznych, z którymi zawarto stosowną umowę poza szkołą.

Pielęgniarka albo higienistka szkolna pracują natomiast w gabinecie profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej, zlokalizowanym na terenie szkoły. Jeśli szkoła takiego gabinetu nie posiada, pielęgniarka powinna być dostępna - podobnie jak lekarz - w zewnętrznej poradni.

Nawet jeśli pielęgniarka pracuje w gabinecie szkolnym, to nie jest pracownikiem szkoły, a jedynie udziela na jej terenie świadczeń zdrowotnych na podstawie umowy zawartej z Narodowym Funduszem Zdrowia.

Gabinety medyczne w niespełna 40 proc. szkół

Z opublikowanych w 2013 r. danych Ministerstwa Edukacji Narodowej wynika, że gabinety profilaktyki zdrowotnej znajdują się w ok. 5 tys. szkół, co stanowi 37,4 proc. wszystkich placówek w kraju.

Najlepiej wypadają pod tym względem województwa: śląskie i zachodniopomorskie. Gabinety znajdują się tam w sześciu na dziesięć placówek. Najmniej gabinetów mają szkoły w województwie lubelskim - 18 proc. placówek.

Gabinety stomatologiczne - zgodnie z danymi MEN - są obecne w 629 szkołach (5 proc. placówek). Najwięcej jest ich w woj. kujawsko-pomorskim - dentyści przyjmują tam w 74 szkołach, co stanowi 11 proc. szkół w regionie.

Dane NFZ za 2012 r. pokazują z kolei, że zadania z zakresu medycyny szkolnej realizowało ponad 3 tys. 300 podmiotów, które zatrudniały blisko 8 tys. pielęgniarek i higienistek szkolnych. Świadczenia realizowano w blisko 12 tys. miejsc, obejmując profilaktyczną opieką zdrowotną prawie 5 tys. uczniów.

Zadania szkolnej pielęgniarki lub higienistki

Pielęgniarki szkolne dbają o zdrowie dzieci i młodzieży w wieku od szóstego do 18-19 roku życia. Odpowiada to zakresowi od tzw. zerówki do ostatniej klasy szkoły ponadgimnazjalnej.

Zadaniem pielęgniarki szkolnej jest m.in. udzielanie pomocy przedlekarskiej w przypadku nagłych zachorowań, urazów i zatruć. U uczniów szkół podstawowych (w klasach I-VI) pielęgniarka prowadzi grupową profilaktykę fluorkową (nadzorowane szczotkowanie zębów preparatami fluorkowymi).

Do jej zadań - zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia - należą też: wykonywanie i interpretowanie testów przesiewowych w poszczególnych grupach wiekowych, kierowanie postępowaniem poprzesiewowym oraz sprawowanie opieki pielęgniarskiej nad uczniami z dodatnimi wynikami testów, czynne poradnictwo dla uczniów z problemami zdrowotnymi.

Higienistka szkolna ma też za zadanie: sprawować, odpowiednio do typu szkoły, czynną opiekę nad uczniami z chorobami przewlekłymi i niepełnosprawnościami oraz realizować (wyłącznie na podstawie zlecenia lekarskiego i w porozumieniu z lekarzem podstawowej opieki, na którego liście świadczeniobiorców znajduje się uczeń), zabiegi i procedury medyczne konieczne do wykonania w trakcie pobytu w szkole.

Pielęgniarka szkolna nie zapewnia uczniom opieki przez cały czas trwania zajęć lekcyjnych w szkole, ale powinna być dostępna od poniedziałku do piątku w wymiarze czasu proporcjonalnym do liczby uczniów objętych opieką oraz z uwzględnieniem planu lekcji.