Obecnie na polskich ulicach można spotkać karetki podstawowe (oznaczone literą P), specjalistyczne (z literą S) oraz transportowe (z literą T). Przed 2010 r. ich rodzajów było znacznie więcej - m.in. karetki reanimacyjne (z literą R), zwane "erkami". Ta nazwa na tyle zadomowiła się w języku, że o każdej karetce wciąż często mówi się "erka".
Transport sanitarny Państwowego Systemu Ratownictwa Medycznego obejmuje karetki pogotowia ratunkowego, które służą do transportowania osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowia i życia. Karetki nie mogą być używane do innych celów niż ratunkowe.
Świadczenia pogotowia ratunkowego są bezpłatne, nawet jeśli wezwanie karetki okazało się nieuzasadnione. Pogotowie należy wezwać także wtedy, gdy w pobliżu miejsca zdarzenia znajduje się szpital. Może się okazać, że chory wymaga specjalistycznej pomocy, której pobliski szpital nie jest w stanie udzielić.
Rodzaje karetek
Obecnie, po reformie wprowadzonej w 2010 r., w Państwowym Systemie Ratownictwa Medycznego mamy dwa rodzaje karetek: specjalistyczne i podstawowe.
W zespole karetki specjalistycznej znajdują się co najmniej trzy osoby uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych, w tym lekarz oraz pielęgniarka lub ratownik medyczny; świadczeń udziela lekarz;
W zespole karetki podstawowej znajdują się co najmniej dwie osoby uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych, w tym pielęgniarka lub ratownik medyczny; główną zasadą jest tu "load and go" (załaduj i jedź), czyli jak najszybsze przetransportowanie chorego do najbliższego szpitalnego oddziału ratunkowego lub do szpitala wskazanego przez dyspozytora medycznego albo lekarza koordynatora medycznego.
Na ulicach można spotkać jeszcze karetki transportowe, oznaczone literą T, ale są one poza Państwowym Systemem Ratownictwa Medycznego.
Po odebraniu zgłoszenia i przeprowadzeniu wywiadu, dyspozytor pogotowia ocenia sytuację oraz podejmuje decyzję, czy i który zespół należy wysłać.
Karetki specjalistyczne wysyłane są np. w sytuacjach, gdy stan pacjenta wymaga szybkiej interwencji lekarskiej, trzeba mu podać leki, których nie podają ratownicy, a także wtedy, gdy chory wymaga nadzoru lekarskiego podczas transportu do szpitala.
Oznakowanie karetek
Zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia w sprawie oznaczenia systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne oraz wymagań w zakresie umundurowania członków zespołów ratownictwa medycznego, karetki powinny być koloru białego lub żółtego.
Z tyłu, na dachu i po bokach pojazdu powinny mieć logo o średnicy 50 cm. Po bokach pojazdu powinna być również umieszczona nazwa dysponenta jednostki.
Z przodu pojazdu powinien znajdować się lustrzany napis "AMBULANS", barwy czerwonej lub granatowej o wysokości znaków co najmniej 22 cm. Z tyłu może znajdować się taki sam napis o wysokości znaków co najmniej 10 cm.
Po obu bokach pojazdu powinny znajdować się czerwone oznaczenia: – P — w przypadku podstawowego zespołu ratownictwa medycznego, – S — w przypadku specjalistycznego zespołu ratownictwa medycznego Litery mają być umieszczone w okręgu o średnicy co najmniej 40 cm, o grubości linii koła i liter 4 cm.
Oznaczenia na umundurowaniu personelu
Rozporządzenie reguluje też, jakie oznaczenia powinny znaleźć się na ubiorach osób wykonujących medyczne czynności ratunkowe.
W zależności od pełnionej funkcji osoby te powinny mieć na umundurowaniu odpowiednie naszywki z przodu, a na plecach nadruki koloru czarnego lub granatowego na materiale odblaskowym albo specjalnej taśmie z nazwą funkcji - lekarz, pielęgniarka lub ratownik medyczny.
Szczegóły takie jak kolory i materiały, z których powinny być zrobione poszczególne części umundurowania, określa załącznik do rozporządzenia.
Większej bzdury ktoś nie mógł wymyślić? Może jeszcze napiszcie, że zespoły podstawowe to taksówka do przewozów pacjentów!
Zasada "load and go" dotyczy określonych stanów pacjenta i obu typów zespołów (S i P) Głównym zadaniem ratownika (i także lekarza) jest ustabilizować stan pacjenta i żywego dowieźć do szpitala.