Zbyt mało ryb i nabiału, niedobór wapnia, żelaza, witaminy C – takie m.in. braki w pojawiają się w diecie dzieci w przedszkolach. Tymczasem niedobory składników pokarmowych mogą wywołać u dzieci upośledzenia rozwoju, a spożywanie posiłków o zbyt dużej wartości energetycznej - grozi nadwagą.

Że jest źle, wskazały wyniki analiz jadłospisów, przeprowadzonych w latach 2009-2011 w placówkach oświatowych województwa śląskiego. - Wyniki napawały grozą - wspomina śląski państwowy wojewódzki inspektor sanitarny Grzegorz Hudzik.

Ideał: 1400 kcal na dobę; 70 proc. w przedszkolu

W połowie kontrolowanych placówek niewłaściwa była wartość energetyczna posiłków - była niższa od zalecanej lub znacznie przekraczała zalecane ilości. Za dużo było energii z tłuszczów, za mało z węglowodanów. W 50 proc. żłobków, 79 proc. przedszkoli i 62 proc. szkół dzieci dostawały za mało wapnia, niezbędnego w okresie wzrostu do budowy kości. Braki te w dużej mierze udało się wyeliminować dzięki programowi "Żywienie na wagę zdrowia".

Według aktualnych norm żywienia opracowanych przez pracowników Instytutu Żywności i Żywienia im. prof. Aleksandra Szczygła w Warszawie, dzieci w wieku od czterech do sześciu lat powinny spożywać posiłki o wartości energetycznej 1400 kcal na dzień.

Według zaleceń białko powinno pokrywać około 12-14 proc. zapotrzebowania energetycznego, tłuszcz około 30-35 proc., a węglowodany nie mniej niż 55 proc. Udział białka zwierzęcego powinien wynosić 2/3 ogólnej zawartości białka w racji pokarmowej. Dziennie przedszkolak powinien też pić 1700 ml wody na dobę.

Dziecko, przebywając w przedszkolu osiem godzin, otrzymuje trzy posiłki: drugie śniadanie, obiad i podwieczorek. Powinny one dostarczać około 70 proc. energii całodziennej racji pokarmowej, kolejne 30 proc. powinno pochodzić z pierwszego śniadania i kolacji, zjadanych w domu; czyli z 1400 kcal, które dziecko powinno otrzymać w ciągu całego dnia, racja wydawana w przedszkolu, składająca się z trzech posiłków, powinna dostarczać około 980 kcal.

Co na śniadanie, obiad i podwieczorek

W skład drugiego śniadania w przedszkolu powinny wchodzić: produkty białkowe takie jak ser, jaja, wędlina, lub mięso przygotowane na zimno; pieczywo mieszane (chleb biały, razowy itp.); masło lub dobra margaryna; warzywa - liść sałaty, rzodkiewka, szczypiorek, owoce.

Obiad - najbogatszy w energię posiłek - powinien dostarczać w odpowiedniej ilości wszystkich podstawowych składników odżywczych: białko, węglowodany, a także składniki mineralne i witaminy. Powinien się składać z dwóch dań: zupy przygotowanej z pełni dostępnych sezonowych warzyw i owoców oraz drugiego dania. Jego podstawą powinna być potrawa z produktów białkowych np. z mięsa, podrobów, ryb, jaj, sera, lub tzw. potrawa półmięsna złożona z mięsa i warzyw lub z mięsa i kaszy czy mąki.

Jeżeli w skład obiadu wchodzi zupa z dużą ilością warzyw, to w skład drugiego dania, oprócz ziemniaków, wchodzi już tylko jedna jarzyna. Nie należy też podawać ziemniaków, kaszy czy makaronu dwa razy np. do zupy i do drugiego dania; dotyczy to nie tylko dania obiadowego, ale posiłków w ciągu całego dnia.

Zupy powinny być przygotowywane na wywarach warzywnych lub mięsnych. Nie należy przygotowywać zup na wywarach z kości - podczas gotowania uwalniają się z nich znaczne ilości cholesterolu oraz substancji szkodliwych dla zdrowia, np. ołowiu, kadmu. Zupy dla dzieci należy podprawiać niskotłuszczową śmietaną lub mlekiem albo masłem czy mąką - rzadko zasmażką. Zaleca się podprawianie mlekiem bądź jogurtem lub kefirem.

Drugie danie powinno składać się z produktów białkowych, najlepiej pochodzenia zwierzęcego, jak mięso, ryby, ser, jaja, produkty bogate w węglowodany złożone - ziemniaki, kasza, kluski itp. oraz dodatków warzywnych - surówek lub warzyw gotowanych.

Jeżeli dziecko je późno obiad, na podwieczorek może dostać owoce lub napój mleczny albo mleczno–owocowy. Jeżeli obiad jest wcześnie, podwieczorek może być podobnym posiłkiem jak drugie danie.

Możesz ocenić ten artykuł: