Stomia to chirurgiczne połączenie światła jelita lub moczowodu ze skórą na powierzchni ciała. Służy do wydalania na zewnątrz - przez otwór na brzuchu - treści jelitowej lub moczu. Najczęstszą przyczyną wyłaniania stomii są nowotwory: jelita grubego, odbytu i układu moczowego.

Dla wielu osób stomia pozostaje pojęciem nieznanym, często aż do momentu, gdy od lekarza dowiadują się o możliwości wyłonienia takiej nietypowej "drogi wydalania" i o tym, że w jest to rozwiązanie zalecane w przypadku ich choroby.

Coraz więcej osób ze stomią

Jak podkreśla prof. Adam Dziki, kierownik Kliniki Chirurgii Ogólnej i Kolorektalnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, stomicy to nie tylko chorzy onkologicznie, ale również osoby cierpiące na zapalne schorzenia jelit np. wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy chorobę Leśniowskiego-Crohna. Obok chorób wskazaniami do operacji mogą być ostre urazy odbytnicy czy okrężnicy.

Z szacunków Polskiego Stowarzyszenia Stomijnego POL-ILKO wynika, że w Polsce żyje ok. 40 tys. stomików.

Zdaniem prof. Dzikiego liczba pacjentów wymagających wyłonienia stomii będzie systematycznie rosła, m.in. wraz z postępującym procesem starzenia się społeczeństwa. Z wiekiem, zwłaszcza po 50. roku życia, rośnie ryzyko rozwoju raka jelita. Około 2/3 osób w podeszłym wieku dotyka uchyłkowatość jelit – jej powikłania także mogą doprowadzić do konieczności założenia stomii.

Stomicy mogą żyć normalnie

Większość z nich po operacji nie wraca do pracy i zamyka się w domu z obawy przed odrzuceniem otoczenia. Tymczasem specjaliści przekonują: stomicy mogą prowadzić normalny tryb życia i – w zależności od stanu zdrowia oraz kondycji – uprawiać sport, pływać, chodzić na plażę. Warunkiem jest odpowiednie zaopatrzenie stomii.

Jego podstawowe elementy to worki stomijne zbierające treść jelitową lub mocz, wyposażone w specjalny przylepiec, który powinien być jednocześnie bardzo szczelny (to zabezpiecza przed przeciekaniem i wydzielaniem się zapachu), ale też łagodny dla skóry.

Pacjenci stosują płytki ochronne, pastę uszczelniającą, a także specjalistyczne środki higieny i pielęgnacji samej stomii oraz skóry wokół niej. Wiedzę o ich używaniu powinna przekazać pielęgniarka stomijna, która wytłumaczy, jak unikać powikłań i pomoże w precyzyjnym doborze zaopatrzenia.

O czym trzeba pamiętać

Potrzeby stomików mogą być zróżnicowane, np. osobom otyłym z wklęsłą stomią zaleca się specjalny pasek przytrzymujący płytkę. Problemy z naklejeniem płytki mogą pojawić się u chorych w podeszłym wieku z cienką skórą i dużą utratą masy ciała, pomocne będą wtedy gaziki lub sprej z warstwą ochronną tzw. drugą skórą.

Osoby ze stomią są narażone na odwodnienie, dlatego ważne w ich przypadku jest wypijanie co najmniej 2 litrów płynów dziennie. Przy wysiłku oraz w czasie upałów trzeba zadbać o dodatkowe nawodnienie. Jest to szczególnie ważne u pacjentów z ileostomią, czyli po operacji usunięcia całego jelita grubego.

Stomicy nie muszą przestrzegać restrykcyjnej diety, powinni jednak unikać produktów powodujących powstawanie gazów jelitowych i zwiększających ryzyko biegunki.

Możesz ocenić ten artykuł: