UNAIDS - walczy z epidemią HIV/AIDS na świecie

Wspólny Program Narodów Zjednoczonych do Spraw HIV/AIDS (Joint United Nations Programme on HIV/AIDS - UNAIDS) powstał na mocy rezolucji Rady Gospodarczej i Społecznej ONZ (ECOSOC) w 1994 r., a działalność prowadzi od 1996 r.

Działanie i struktura

UNAIDS tworzy i współfinansuje 11 jednostek systemu ONZ: UNHCR, UNICEF, WFP, UNDP, UNFPA, UNODC, UN Women, ILO, UNESCO, WHO, Bank Światowy oraz przedstawiciele 22 państw i pięciu organizacji pozarządowych reprezentujących dany region świata.

Pracę partnerów koordynuje Sekretariat UNAIDS (UNAIDS Secretariat) z siedzibą główną w Genewie.

Programem zarządza Rada Koordynacyjna Programu UNAIDS (Programme Coordinating Board – PCB UNAIDS) składająca się z reprezentantów 22 rządów, organizacji NZ oraz przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, w tym osób żyjących z HIV. W sesjach Rady biorą też udział liczni obserwatorzy, np. specjalni wysłannicy Sekretarza Generalnego ONZ, a także państwa niebędące obecnie jej członkami.

Cele UNAIDS

UNAIDS powołano po to, by prowadzić wspólną, a tym samym bardziej skuteczną walkę z AIDS; ma zapobiegać rozprzestrzenianiu się epidemii AIDS i łagodzić skutki choroby.

Celem Programu jest zapobieganie zakażeniom wirusem HIV, leczenie i zmniejszanie skutków zachorowań oraz prowadzenie szerokiej akcji uświadamiającej. Jego działalność skupia się na krajach rozwijających się, w których obserwuje się najszybszy wzrost zachorowań na AIDS, jednak organizacja działa na terenie ponad 80 krajów na całym świecie.

Do zadań Rady UNAIDS należy m.in. tworzenie i koordynowanie strategii walki z epidemią HIV/AIDS na poziomie globalnym oraz wydawanie rekomendacji pomocnych w tworzeniu programów na poziomie regionów i poszczególnych państw. Rada opracowuje także ekspertyzy epidemiologiczne i problemowe w kontekście przeciwdziałania epidemii HIV/AIDS na świecie (m.in. w ramach szerokiej dostępności leczenia, podatności na zakażenie określonych populacji, najlepszych praktyk w zakresie profilaktyki HIV i AIDS).

Rola Polski

Jak informuje Krajowe Centrum ds. AIDS, Polska od początku istnienia organizacji aktywnie uczestniczy w jej pracach. W 2009 r. została członkiem Rady Programowej UNAIDS, w 2011 r., jako pierwszy kraj z regionu Europy Wschodniej, została wybrana do pełnienia funkcji wiceprzewodniczącego Rady, a w 2012 r. - przewodniczącego. W styczniu 2013 r. rozpoczęła się druga z rzędu, trzyletnia kadencja członkowska naszego kraju w Radzie.

Podczas swojego przewodnictwa Polska starała się zwrócić uwagi UNAIDS na problem szerzącej się epidemii AIDS w Europie Wschodniej i Azji Środkowej.

Epidemiologia

Specjaliści podkreślają, że mimo znaczących postępów w medycynie, a także w podejściu społeczeństw, w tym we wdrażanych rozwiązaniach prawnych, problem epidemii HIV/AIDS wciąż nie jest rozwiązany. Europa Wschodnia i Azja Środkowa, obok Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu, jest regionem, w którym obserwuje się ciągły wzrost zakażeń.

Według danych UNAIDS na świecie żyje z HIV ok. 35 mln ludzi. Szacuje się, że 19 mln z nich nie wie o swoim zakażeniu.

Na koniec 2013 r. leczeniem objętych było 12,9 mln zakażonych. W 2013 r. zakaziło się 2,1 mln osób, a 1,5 mln osób zmarło w powodu AIDS.