Wspierają duchowo, udzielają sakramentów. Szpitalni kapelani zatrudnieni są w większości placówek. Pacjent ma ustawowo gwarantowane prawo do spotkania z nimi, a zakłady opieki zdrowotnej obowiązek sfinansowania tej usługi.

Jak wyjaśnia Ministerstwo Zdrowia, zagwarantowane prawo do opieki duszpasterskiej obejmuje: prawo do bezpośredniego kontaktu z opiekunem duchowym wyznawanej przez siebie religii, umożliwienia uczestnictwa w obrzędach religijnych organizowanych w szpitalu, przyjmowanie sakramentów, a w sytuacji pogorszenia się stanu zdrowia powodującego odczucie zagrożenia prawo do niezwłocznego zawiadomienia duchownego i umożliwienie z nim kontaktu.

Podstawy prawne działania szpitalnych kapelanów

Opiekę duchownych w szpitalach reguluje wiele aktów prawnych, począwszy od konstytucji, która zapewnia każdemu prawo do korzystania z pomocy religijnej tam, gdzie się znajduje.

Bardziej szczegółowo mówi o tym ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, która gwarantuje, że pacjent przebywający w szpitalu, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, zakładzie opiekuńczo-leczniczym czy hospicjum ma prawo do opieki duszpasterskiej.

– W tym celu pacjent powinien otrzymać informację, jakiego wyznania kapelani sprawują opiekę duszpasterską w szpitalu, w jaki sposób można się z nimi skontaktować, gdzie i o której godzinie odbywają się nabożeństwa – wyjaśniło Ministerstwo Zdrowia w 2013 r., odpowiadając na wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich w tej sprawie.

Szpitale mogą decydować o szczegółach

Przepisy nie regulują, w jaki sposób np. dyrektor szpitala zagwarantuje prawo pacjentów do korzystania z posługi duszpasterza - czy i jaką umowę podpisze z duchownym, w jaki sposób umożliwi mu wejście na teren szpitala.

Także decyzja o powstaniu kaplicy jest pozostawiona do decyzji dyrekcji szpitala. Kaplice takie działają jednak w wielu, jeśli nie w większości, dużych placówek medycznych.

Nie tylko polskie prawo

Zatrudnianie kapelanów szpitalnych i organizowanie posług religijnych w zakładach opieki zdrowotnej jest dodatkowo regulowane w ustawach opisujących stosunki państwa z Kościołami i związkami wyznaniowymi.

Konkordat między Stolicą Apostolską a Polską stanowi np., że państwo zapewnia pacjentom m.in. możliwość uczestniczenia w niedziele i święta w mszach oraz katechizację dzieci i rekolekcje dla osób, które z racji swojego stanu zdrowia bardzo długo przebywają w szpitalu lub np. hospicjum.

Kto płaci za usługi kapelana

Koszt zatrudnienia kapelanów ponoszą poszczególne podmioty lecznicze. Kapelani mogą być zatrudnieni w różnej formie zarówno umów o pracę, jak i cywilnoprawnych jak np. umowy zlecenia. Koszt zatrudnienia kapelanów szpitalnych ponosi szpital.

Pod koniec 2012 r. Ministerstwo Zdrowia informowało, że większość kapelanów w szpitalach podległych bezpośrednio resortowi jest zatrudniona na umowę o pracę. Średnio jest to 1,5 etatu, co kosztuje szpital ok. 4 tys. zł miesięcznie.

Możesz ocenić ten artykuł: