Poród w późnym wieku sprawia, że wzrasta ryzyko wystąpienia patologii płodu. Tymczasem systematycznie rośnie średni wiek rodzących. Według szacunków podawanych przez NFZ kobiety powyżej 35. roku życia stanowią 8-10 proc. ogólnej liczby rodzących.
Wiele wad rozwojowych, wykrytych na wczesnym etapie ciąży, można leczyć jeszcze w trakcie życia płodowego. Dlatego
wszystkie kobiety powyżej 35 roku życia objęte są w Polsce profilaktycznym programem badań prenatalnych.
Kto kwalifikuje się do udziału w programie?
Inne kryteria, które poza wiekiem kwalifikują do bezpłatnych badań prenatalnych, to:
- wystąpienie w poprzedniej ciąży zmian chromosomowych u płodu lub dziecka;
- stwierdzenie strukturalnych zmian chromosomowych u ciężarnej lub u ojca dziecka;
- stwierdzenie znacznie większego ryzyka urodzenia dziecka dotkniętego chorobą uwarunkowaną monogenetycznie lub wieloczynnikową;
- stwierdzenie w czasie ciąży nieprawidłowego wyniku badania USG i/lub badań biochemicznych wskazujących na zwiększone ryzyko aberracji chromosomowej lub wady płodu.
Jakie badania składają się na program
Na poszczególnych etapach programu badań realizowane są m.in. badania nieinwazyjne – w tym USG płodu i badania biochemiczne (z krwi). Postępowanie obejmuje też wywiad lekarski z uwzględnieniem wywiadu genetycznego.
Jeśli zapadnie decyzja o włączeniu pacjentki do dalszych etapów postępowania diagnostycznego lekarz może zlecić skierowanie na badania inwazyjne (po wyrażeniu przez pacjentkę zgody na ich wykonanie). Do badań inwazyjnych należą – amniopunkcja (pobranie igłą płynu owodniowego), biopsja trofoblastu (pobranie kosmówki), kordocenteza (pobranie krwi płodowej).
Za priorytetowe uważane są badania biochemiczne wykonywane w pierwszym trymestrze ciąży, wspólnie z badaniem usg, oceną przezierności karku (NT - nuchal translucency), obecnością kości nosowej (NB - nasal bone) i pomiarem stężenia PAPP-P oraz wolnej gonadotropiny kosmówkowej.
Coraz więcej badań
Do wykonania refundowanego badania prenatalnego konieczne jest skierowanie od lekarza prowadzącego ciążę.
Z roku na rok wzrasta liczba badań wykonywanych w ramach programu. Według sprawozdania rządu z wykonania Ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży w 2011 r. opieką w ramach programu badań prenatalnych objęto 45 tys. 304 kobiety, w 2010 r. było to 36 tys. 878 kobiet, a w 2009 r. - 31 tys. 930 kobiet.
Wykrycie wad rozwojowych na wczesnym etapie ciąży może pozwolić na jej bezpieczne kontynuowanie oraz umożliwić podjęcie leczenia już w czasie życia płodowego. Rodzice dziecka mogą też przygotować specjalistyczną opiekę medyczną, która otoczy dziecko już po jego urodzeniu.
Komentarze (0)