Świąteczne pierniki - smaczne i zdrowe

By piernik był pyszny i zdrowy, trzeba zastosować do jego wypieku "prawdziwe składniki" i pamiętać, że jest to typ ciasta, które nie lubi pośpiechu – radzą doświadczone gospodynie.

Ciasto długo dojrzewające

– Dlatego do sporządzenia ciasta warto użyć naturalnego miodu, a nie byle jakiego sztucznego. Można też samemu zrobić przyprawę o korzennym aromacie, a nie dawać tę sklepową – mówi Eulalia Paszkiewicz, która od lat prowadzi tradycyjną jadłodajnię w Wilkasach na Mazurach.

Warto również pamiętać, że ciastka upieczone z naturalnych składników, nie "ulepszane" sztucznymi dodatkami będą nie tylko zdrowsze, ale i smaczniejsze.

Paszkiewicz podkreśla, że za robienie pierników warto się zabrać co najmniej kilka tygodni przed świętami.

– Piernik to ciasto od lat znane w polskiej kulturze. Gdy kiedyś komuś rodziła się córka, w domu zagniatano piernikowe ciasto, owijano w lnianą ścierkę i wynoszono do piwnicy. Dopiero na ślub dziewczyny wypiekano z niego kołacze. To pokazuje, jak długo może leżakować odpowiednio przechowywane piernikowe ciasto – mówi Paszkiewicz.

Co mają polifenole do piernika

Naukowcy z olsztyńskiego Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN pracują nad tym, by pierniki miały znacznie więcej prozdrowotnych właściwości, dlatego opracowują receptury pierników wzbogacanych w polifenole.

Jak wyjaśnia mgr Małgorzata Przygodzka polifenole mają właściwości przeciwutleniające; zapobiegają chorobom serca i całego układu krwionośnego, są ważne w profilaktyce miażdżycy, spowalniają starzenie się organizmu, w tym skóry. To także związki, które przeciwdziałają tak zwanemu stresowi tlenowemu. Jest to stan zakłóconej homeostazy organizmu, w którym dominują reakcje wolnorodnikowe, wywołane nadmiarem obecności reaktywnych form tlenu (RTF) na niekorzyść procesów przeciwutleniających. Stres oksydacyjny może prowadzić do wielu chorób, w tym nowotworów.

Polifenole występują w gryce i dlatego opracowując recepturę "zdrowych pierników", naukowcy używają mąki gryczanej. Dodatkowo uczeni chcą jeszcze wzbogacić pierniki o polifenole pozyskane z innych naturalnych źródeł.

– Chodzi o to, by zamiast łatwo dostępnych dziś suplementów diety i licznych produktów farmaceutycznych dostępnych bez recepty, w których występują syntetyczne polifenole, młodzi ludzie sięgnęli po pierniki wzbogacane w polifenole pochodzące z naturalnych źródeł. Docelowo zmierzamy, aby 50 gramowe opakowanie pierników zastąpiło dostępne dziś na rynku preparaty farmaceutyczne - podkreśla Przygodzka.

Patent na piernik

Opracowywane receptury pierników są poniekąd odpowiedzią na zakaz tzw. śmieciowej żywności, który ma wejść w życie w polskich szkołach we wrześniu 2015.

– Chcemy zaproponować młodym ludziom, by zamiast chipsów, batonów, paluszków kupowanych w sklepikach szkolnych czy automatach sięgnęli po te prozdrowotne ciastka. Zaproponowane przez nas produkty zaliczane są do grupy żywności funkcjonalnej - wyjaśnia Przygodzka.

Naukowcy nie zdradzają receptur ani nazw przypraw, ponieważ po opracowaniu przepisów chcą je opatentować. Nawiązali już współpracę z piekarnią, by wymyślony przez nich prozdrowotny produkt mógł trafić do konsumentów.