Wstrząs anafilaktyczny to ciężka, zagrażająca życiu reakcja alergiczna. Najczęściej pojawia się po lekach lub pokarmie, ale jego źródłem może być także ukąszenie owada (np. pszczoły). Anafilaksja może nastąpić w ciągu kilku sekund lub minut od kontaktu z alergenem.

Znajdź placówki:
Poradnia alergologiczna na NFZ

Wstrząs anafilaktyczny objawia się mdłościami i wymiotami, obrzękiem w rejonie jamy ustnej, uczuciem ucisku na klatkę piersiową i trudnościami w zaczerpnięciu oddechu (uczucie duszności). Tętno przyspiesza, ciśnienie krwi obniża się. Skóra staje się blada, spocona. Pojawia się na niej pokrzywka. Chory traci przytomność, mogą wystąpić drgawki.

Może dotknąć każdego

Prof. Cezary Pałczyński, alergolog z Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi, podkreśla: reakcje anafilaktyczne nie zawsze muszą być ciężkie. Niekoniecznie musi pojawiać się spadek ciśnienia; jest za to pokrzywka, świąd skóry, trudności w oddychaniu.

– Jednak każdy przypadek wstrząsu anafilaktycznego powinien być obserwowany w szpitalu. Może on bowiem przebiegać dwufazowo - początkowo objawy mogą być łagodne, a po kilku-kilkunastu godzinach zaostrzyć się. Dlatego pacjent powinien być hospitalizowany przez 24 godziny - mówi alergolog.

Na wstrząs anafilaktyczny szczególnie narażone są osoby podatne na alergie, ale może on dotknąć każdego. Alergolog zwraca uwagę, że reakcje anafilaktyczne zdarzają się coraz częściej na całym świecie. Największy ich wzrost występuje u dzieci.

Nie można podać jednoznacznej przyczyny pojawiania się wstrząsu anafilaktycznego. Alergie i wzrost ich występowania specjaliści wiążą z wieloma czynnikami. Jednym z nich jest tzw. hipoteza higieniczna, zgodnie z którą przyczyną alergii jest mniejsza styczność z bakteriami i brudem.

infografika - wstrząs anafilaktyczny

Pierwsza pomoc

Osoby, u których reakcja anafilaktyczna już się pojawiła, lub te, u których specjalista alergolog określił tego typu skłonność, powinny w domowej apteczne mieć automatyczną strzykawkę z adrenaliną. Taką strzykawkę z adrenaliną, która odwraca skutki wstrząsu anafilaktycznego, powinien przepisać lekarz.

– Pacjent powinien mieć opracowane przez specjalistę odpowiednie procedury postępowania w przypadku wystąpienia reakcji anafilaktycznej. Dokładny plan postępowania powinien dostać na piśmie. Z tych procedur lekarz powinien przepytać pacjenta lub jego rodziców, jeśli mamy do czynienia z dzieckiem. - mówi profesor.

Ponieważ jednym z objawów wstrząsu anafilaktycznego jest obrzęk w rejonie jamy ustnej, języka, krtani, dlatego w pierwszej pomocy niezwykle ważne jest zabezpieczenie dróg oddechowych, utrzymanie ich drożności. Jeśli chory traci przytomność, należy ułożyć go w pozycji bezpiecznej, na boku.

W przypadku zaburzeń oddychania i pracy serca należy zastosować sztuczne oddychanie i masaż serca. Należy też wezwać pogotowie.

Możesz ocenić ten artykuł: