Jaskra to grupa chorób oczu, które prowadzą do uszkodzenia nerwu wzrokowego oraz stopniowej utraty pola widzenia. Głównym czynnikiem ryzyka jest wzrost ciśnienia śródgałkowego, chociaż niektóre formy jaskry występują przy normalnym ciśnieniu. Jaskra jest jedną z głównych przyczyn trwałej ślepoty na świecie. Wczesne wykrycie i odpowiednie leczenie mogą spowolnić lub zapobiec dalszemu pogorszeniu wzroku.
Rodzaje jaskry: otwartego kąta i zamkniętego kąta
Jaskra występuje w różnych formach, ale dwa główne rodzaje to jaskra z otwartym kątem (POAG) i jaskra z zamkniętym kątem (PACG).
Jaskra z otwartym kątem jest najbardziej powszechna, stanowiąc około 90% przypadków. Przepływ płynu wewnątrz oka (ciecz wodnista) jest nieznacznie utrudniony, co prowadzi do powolnego wzrostu ciśnienia śródgałkowego. Objawy są zazwyczaj subtelne, a utrata wzroku postępuje powoli.
Jaskra z zamkniętym kątem występuje, gdy kąt między tęczówką a rogówką jest zbyt wąski, uniemożliwiając odpływ cieczy wodnistej. Ciśnienie śródgałkowe gwałtownie wzrasta, co może prowadzić do nagłej utraty wzroku. Objawy tego rodzaju jaskry są zwykle bardziej nasilone i wymagają natychmiastowej pomocy medycznej.
Objawy jaskry: od subtelnych do nagłych zmian
Objawy jaskry mogą się różnić w zależności od rodzaju choroby, obejmując subtelne do nagłych zmian:
Jaskra z otwartym kątem:
- Stopniowa utrata obwodowego pola widzenia
- Rozwój "tunelowego" widzenia
- Trudności w rozpoznawaniu twarzy
- Brak wczesnych objawów bólu lub dyskomfortu
Jaskra z zamkniętym kątem:
- Nagły ból oka
- Zaczerwienienie oka
- Zaburzenia widzenia
- Rozmazany obraz
- Widzenie aureoli wokół świateł
- Nudności i wymioty
- Nagła utrata wzroku
Warto zaznaczyć, że objawy jaskry mogą być niezauważalne lub łatwo przypisywane innym dolegliwościom, dlatego regularne badania okulistyczne są kluczowe dla wczesnego wykrycia i leczenia tej choroby.
Przyczyny jaskry: czynniki ryzyka i genetyka
Przyczyny jaskry są złożone i mogą obejmować zarówno czynniki ryzyka, jak i genetykę.
Wiek: ryzyko wzrasta wraz z wiekiem, szczególnie u osób powyżej 60 roku życia. Genetyka: obecność jaskry w rodzinie zwiększa ryzyko zachorowania. W niektórych przypadkach jaskra może być dziedziczona, a naukowcy odkryli kilka genów, które mogą zwiększać ryzyko wystąpienia jaskry.
Rasę: osoby pochodzenia afrykańskiego, azjatyckiego i latynoskiego są bardziej narażone na rozwój jaskry.
Wysokie ciśnienie krwi: osoby z nadciśnieniem tętniczym są bardziej narażone na jaskrę. Choroby współistniejące: cukrzyca, choroby serca i nadciśnienie śródczaszkowe mogą zwiększać ryzyko jaskry.
Wysokie miopie (krótkowzroczność): osoby z dużą krótkowzrocznością są bardziej narażone na rozwój jaskry.
Kortykosteroidy: długotrwałe stosowanie kortykosteroidów, zwłaszcza w formie kropli do oczu, może zwiększać ryzyko jaskry.
Urazy oka: urazy mechaniczne czy powikłania po operacjach oka mogą również prowadzić do rozwoju jaskry.
Leczenie jaskry: leki, procedury laserowe i chirurgia
Leczenie jaskry ma na celu obniżenie ciśnienia śródgałkowego, aby spowolnić lub zatrzymać uszkodzenie nerwu wzrokowego i utratę wzroku. Istnieje kilka opcji leczenia, które można dostosować do potrzeb indywidualnego pacjenta, takich jak leki, procedury laserowe i chirurgia.
Leki: Leczenie farmakologiczne jaskry często obejmuje krople do oczu, które mają na celu obniżenie ciśnienia śródgałkowego. Leki stosowane w jaskrze obejmują między innymi beta-blokery, prostaglandyny, alfa-agonistów i inhibitory anhydrazy węglanowej.
Leczenie laserowe: jest kolejną opcją stosowaną w leczeniu jaskry. W jaskrze z otwartym kątem może być stosowana trabekuloplastyka laserowa,a w przypadku jaskry z zamkniętym kątem stosuje się irydotomię laserową.
Chirurgia: W sytuacjach, gdy leki i leczenie laserowe nie są wystarczająco skuteczne, lekarz może zasugerować zabieg chirurgiczny. Istnieje kilka typów operacji stosowanych w jaskrze, w tym trabekulektomia, oraz wszczepienie implantów mikroinwazyjnych.
Komentarze (0)