"Nieme" padaczki u dzieci

Takich "zamyśleń" nie należy jednak bagatelizować - może to być objaw genetycznie uwarunkowanej padaczki.

Padaczka jest najczęstszą chorobą neurologiczną u dzieci, jest wśród nich bardziej rozpowszechniona niż u dorosłych. Na szczęście w aż dwóch trzecich przypadków można ją skutecznie leczyć. Najpierw jednak trzeba ją wykryć.

Niepokojące zamyślenia

Padaczka często nie ma tak dramatycznego przebiegu, z jakim na ogół jest kojarzona. Nie zawsze objawia się utratą przytomności, upadkiem, drgawkami, ślinotokiem, prężeniem ciała, szczękościskiem i bezwiednym oddawaniem moczu.

Jedna z postaci padaczki u dzieci ujawnia się jedynie trudno dostrzegalnymi napadami nieświadomości, czyli tzw. zamyśleniami. Zwykle pojawia się u maluchów w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym. Nie daje innych objawów, można ją wykryć jedynie badaniem czynności elektrycznej mózgu (EEG).

Kierownik Katedry i Kliniki Neurologii Wieku Rozwojowego Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu prof. Barbara Steinborn wyjaśnia, że dwie trzecie wszystkich padaczek rozpoczyna się przed ukończeniem 16. roku życia, a jedna piąta pojawia się do czwartego roku życia.

– Przyczyny padaczek są różne, w połowie przypadków nie potrafimy ich wskazać. Co piąty przypadek związany jest ze skutkami nieprawidłowości okołoporodowych, neuroinfekcjami, guzami mózgu czy wadami rozwojowymi mózgu – podkreśla specjalistka.

Genetycznie uwarunkowana jest co trzecia epilepsja. To dużo – przyznaje prof. Steinborn - jednak te "wrodzone" padaczki u dzieci lepiej i skuteczniej poddają się terapii, choć leczenie wymagane jest przez całe życie

Zwiastun napadów

Jak wykryć "nieme padaczki"? Wyłączenia świadomości na kilka sekund najczęściej zdarzają się u dzieci w wieku 6-9 lat. Czasami mogą im towarzyszyć ruchy głową lub mruganie powiekami. Ale nawet wtedy rodzicom trudno je wykryć, ponieważ w tym wieku dzieci po prostu często się "zamyślają".

Warto zatem zwrócić uwagę, czy te objawy pojawiają się nagle, trwają krótko i powtarzają się w taki sam sposób. To charakterystyczne dla napadów padaczkowych.

Czasami zwiastunem napadów jest odczuwanie specyficznej aury, np. w postaci mrowienia na skórze lub odczuwania dziwnych smaków i zapachów. Z dziećmi jednak jest ten kłopot, że nie zawsze potrafią to opisać.

– Często mówią jedynie "że coś jest nie tak", a małe dzieci w ogóle nie potrafią tego przekazać – podkreśla prof. Steinborn.

Skuteczne leczenie

Nie wszystkie przypadki padaczki wymagają leczenia, szczególnie wtedy, gdy napady są bardzo rzadkie – występują raz czy dwa razy w życiu. U niektórych dzieci - nawet jeśli występują częściej - po jakimś czasie ustępują.

Zdarza się jednak, że napady występują bardzo często, nawet kilkadziesiąt razy w ciągu doby. Wtedy znacznie większe jest ryzyko upośledzenia umysłowego, gorsze są również rokowania dalszego przebiegu choroby.

– Zwykle im częstsze są napady, tym ryzyko upośledzenia jest wyższe – twierdzi poznańska epileptolog.

Skuteczność leczenia padaczki jest jednak coraz większa. Stosuje się terapeutyki, które nie obniżają jakości życia. Nowe leki przeciwpadaczkowe nie wywołują upośledzenia koncentracji, uwagi, nie hamują zdolności poznawczych.