Obowiązki i etyka zawodowa pielęgniarek

Ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej z 1996 r. przewiduje, że wykonywanie zawodu pielęgniarki polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych - w szczególności świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, a także rehabilitacyjnych oraz z zakresu promocji zdrowia - przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami.

Pomoc i informacja

Obowiązkiem pielęgniarki jest wykonywanie zawodu zgodnie z aktualną wiedzą medyczną, dostępnymi jej metodami i środkami, zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz ze szczególną starannością (art. 18 ustawy).

Ponadto pielęgniarka ma obowiązek udzielić pomocy w każdym przypadku niebezpieczeństwa utraty życia, poważnego uszczerbku na zdrowiu pacjenta, zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami zawodowymi (art. 19 ustawy).

Do obowiązków pielęgniarki należy ponadto informowanie pacjenta o jego prawach, a także zachowanie w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu.

Jednym z ustawowych obowiązków jest także wykonywanie zleceń lekarskich odnotowanych w dokumentacji medycznej.

Kodeks etyki zawodowej pielęgniarki i położnej

Kodeks etyki zawodowej pielęgniarki i położnej przyjęty przez samorząd zawodowy rozpoczyna się od przyrzeczenia, w którym pielęgniarka zobowiązuje się "sprawować profesjonalną opiekę nad życiem i zdrowiem ludzkim", według jej najlepszej wiedzy przeciwdziałać cierpieniu, zapobiegać chorobom, współuczestniczyć w procesie terapeutycznym, nieść pomoc każdemu bez względu na rasę, wyznanie religijne, narodowość, poglądy polityczne, stan majątkowy i inne różnice, okazywać pacjentom należny szacunek oraz przestrzegać tajemnicy zawodowej. Zobowiązuje się ponadto strzec godności zawodu pielęgniarki/położnej.

Kodeks przewiduje, że pielęgniarka powinna przestrzegać praw pacjenta i działać zawsze w jego interesie.

Kodeks zobowiązuje też pielęgniarkę do udzielała pacjentom troskliwej opieki zgodnej z obowiązującymi standardami oraz rzetelnej i zrozumiałej informacji.

"We współpracy z pacjentem pielęgniarka/położna powinna okazywać życzliwość, wyrozumiałość, cierpliwość, stwarzając atmosferę wzajemnego zaufania i zrozumienia", a także "respektować prawo pacjenta do intymności i godności osobistej podczas udzielania świadczeń medycznych" - wskazuje Kodeks.

Zobowiązania wobec zawodu

Zgodnie z kodeksem pielęgniarka swoją postawą osobistą, zawodową i społeczną ma dbać o prestiż zawodu i podnosić jego znaczenie w społeczeństwie. "Pielęgniarka/położna powinna cenić i szanować swój zawód, chronić jego godność, a w pracy zawodowej powinna postępować tak, aby budzić szacunek i zaufanie" - zapisano.

Wśród obowiązków pielęgniarki jest też ciągłe podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Pielęgniarka powinna też dokładnie dokumentować swoją działalność zawodową i zabezpieczać dokumenty.

Kodeks określa też relacje z samorządem zawodowym, współpracownikami, a także zasady postępowania wobec społeczeństwa.