Zakażenia szpitalne powodują powikłania chorobowe i wzrost śmiertelności. Zwiększają też koszty hospitalizacji. Według ekspertów są nieuniknione, jednak części z nich można przeciwdziałać lub ograniczyć ich oddziaływanie.
Według Polskiego Towarzystwa Zakażeń Szpitalnych (PTZS) zakażenia podczas pobytu w szpitalu można stwierdzić u 5 do 10 pacjentów na 100 hospitalizowanych, zaś przedłużenie czasu hospitalizacji z tego powodu to 5-10 dni.
Narażone oddziały chirurgiczne i intensywnej terapii
Z danych PTZS wynika, że najczęściej zdarzają się zakażenia układu moczowego i zapalenia płuc oraz zakażenia ran pooperacyjnych, zaś największe ryzyko dotyczy oddziałów intensywnej opieki medycznej oraz chirurgicznych.
Zakażenia mogą dotyczyć pacjentów, ale też personelu medycznego. Mogą dotyczyć jednej osoby lub występować jako ogniska epidemiczne, gdy stwierdzone zostaną co najmniej dwa przypadki zakażenia powiązane łańcuchem epidemiologicznym, wywołane tym samym drobnoustrojem.
Dr Andrzej Koronkiewicz z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowego Zakładu Higieny zwraca uwagę, że część zakażeń wewnątrzszpitalnych może pochodzić od samego pacjenta.
– Gdy osłabiona jest odporność, np. w wyniku leczenia immunosupresyjnego, to normalna, nieszkodliwa dotychczas flora bakteryjna pacjenta, także może wywołać zakażenie – dodaje dr Koronkiewicz.
Jak zapobiegać zakażeniom szpitalnym
PTZS podkreśla, że kluczowe znaczenie w zapobieganiu ma m.in. przestrzeganie zasad higieny: mycie rąk, stosowanie masek chirurgicznych oraz jednorazowych fartuchów. Istotne jest opracowywanie i przestrzeganie procedur medycznych i higienicznych.
Ważny jest także kompetentny personel - jego odpowiednia liczba i szkolenia.
Sale chorych nie powinny być ponad miarę zagęszczane. Trzeba również stworzyć możliwość zastosowania izolacji chorych z zakażeniem lub podejrzeniem choroby zakaźnej; przestrzegać zasad skutecznej dezynfekcji i sterylizacji. Najlepiej też stosować jednorazowe wyroby medyczne (np. strzykawki, materiały opatrunkowe).
Regulacje prawne
Regulacje dotyczące profilaktyki i kontroli zakażeń zawarte są m.in. w ustawie o chorobach zakaźnych i zakażeniach. Zobowiązuje ona kierowników placówek medycznych m.in. do czynnego zapobiegania zakażeniom szpitalnym, ich rejestracji i wdrożenia procedur ograniczających skutki.
W każdej placówce powinien funkcjonować Zespół Kontroli Zakażeń Szpitalnych. Do jego zadań należy m.in. rejestrowanie i monitorowanie zakażeń i szybkie reagowanie w przypadku wystąpienia ogniska epidemicznego.
Zespół zajmuje się także prowadzeniem okresowych kontroli wewnętrznych, szkoleniem personelu, monitorowaniem procedur, które powinny zapobiegać czynnikom ryzyka.
Jak to wygląda w praktyce
– W Polsce funkcjonuje system obowiązkowej rejestracji zakażeń szpitalnych, a szpitale powinny zgłosić każde zakażenie do stacji sanitarno-epidemiologicznej z informacjami nt. m.in. oddziału, pacjenta, patogenu – mówi dr Koronkiewicz.
Jak podkreśla, wszystkie placówki opieki zdrowotnej stosują szereg procedur zapobiegających zakażeniom - od właściwego mycia rąk, dezynfekcji materaców, odkażania podłóg i wyposażenia, po kontrolne posiewy bakteriologiczne z różnych powierzchni np. stołów i lamp w sali operacyjnej, czy dłoni chirurga.
Stały nadzór epidemiologiczny w szpitalu prowadzi też Państwowa Inspekcja Sanitarna.
Komentarze (0)