Tomasz Zakrzewski z Warszawy miał dużo szczęścia, że akromegalia, zaburzenie hormonalne, została o niego wykryta dość wcześnie, już pod koniec szkoły średniej. Wielu chorych zwykle dowiaduje się o tym dopiero w życiu dorosłym, co najmniej o 5-10 lat za późno.

Znajdź placówki:
Poradnia diabetologiczna na NFZ
Poradnia endokrynologiczna osteoporozy na NFZ
Poradnia stomatologiczna na NFZ

Na spotkaniu z dziennikarzami Zakrzewski mówił, że niepokojące zmiany w jego twarzy zauważyła jego matka. Wyjechała wtedy do USA i długo go nie widziała. Kiedy przysłał jej swoje najnowsze zdjęcie zauważyła, że ma mocno rozrośnięte kości żuchwy. Poszedł do stomatologa, a ten odesłał go na konsultację do endokrynologa.

Od czego się zaczyna

Miał dużo szczęścia. Trafił do prof. Wojciecha Zgliczyńskiego z Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie, który zdiagnozował u niego akromegalię.

Wczesne wykrycie akromegalii decyduje o powodzeniu leczeniu. Tylko wtedy można zatrzymać spustoszenie, jakie powoduje w organizmie nadmierne wydzielanie hormonu wzrostu oraz insulinopodobnego czynnika wzrostu IGF-1.

W mózgu Zakrzewskiego wykryto mikrogruczolaka przysadki mózgowej, niewielki jeszcze łagodny guz o średnicy poniżej 1 cm (gdy guz jest większy i przekracza 1 cm nazywany jest makrogruczolakiem).

Według prof. Marka Ruchały z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu aż 80 proc. wykrywanych gruczolaków przysadki to niestety już makrogruczolaki. Aż 70 proc. z nich ma więcej niż 2 cm średnicy. Skutkiem tego są znaczne deformacje twarzy, nadmierny rozrost ciała chorego, co z czasem doprowadza do niepełnosprawności.

Na co warto zwrócić uwagę

Od pojawienia się pierwszych objawów do zdiagnozowania choroby mija zwykle 10-12 lat. Wtedy w organizmie powstają już duże zmiany. Choroba szczególnie późno wykrywana jest u mężczyzn, bo wydaje się im, że są po prostu potężnie zbudowani. Nie podejrzewają zaburzenia hormonalnego. Kobiety częściej zauważają u siebie coś niepokojącego, bo bardziej zwracają uwagę na wygląd zewnętrzny.

Jednymi z pierwszych objawów akromegalii jest powiększenie dłoni i stóp, zmiana rysów twarzy na skutek rozrastania się czaszki i żuchwy. Pojawiają się również rozstępy między zębami, a język z trudem mieści się w jamie ustnej.

– Warto pomyśleć, czy jest to związane ze starzeniem się i przybieraniem na wadze, czy raczej z pewnymi zmianami chorobowymi – dodaje prof. Zgliczyński. Zawsze warto skonsultować się z lekarzem.

Następuje też zmiana barwy głosu, powiększa się mięsień serca, pojawia się nadmierne owłosienie, dochodzi do upośledzenia drożności dróg oddechowych, występuje bezdech senny, bóle mięśni oraz bóle kostno-stawowe, a u kobiet zaburzenia miesiączkowania. Wielu chorych cierpi z powodu cukrzycy, może mieć obniżony popęd seksualny i tzw. zespół cieśni nadgarstka. - Zaawansowane zmiany kostne są już nieodwracalne – podkreśla prof. Ruchała.

Jak się leczyć

Tomasz Zakrzewski ma trudności z poruszaniem się, szczególnie w trakcie chodzenia po schodach, a także z trzymaniem czegokolwiek z powodu drętwienia rąk. - Mimo tych kłopotów jestem jednak samodzielny i to jest najważniejsze – podkreśla. To zasługa wczesnego wykrycia choroby i skutecznego jej kontrolowania.

W 1981 r. poddał się operacji usunięcia mikrogruczolaka, co zatrzymało postęp choroby. Później się on odnowił, jego guz ma teraz ponad 4 cm i nie można go usunąć, ale jest skutecznie leczony lekami.

Endokrynolodzy zapewniają, że odpowiednią terapię można dopasować do każdego chorego.

Możesz ocenić ten artykuł: