Jak rozpoznać grypę i jak się z niej szybko wyleczyć. Czym różni się od zwykłego przeziębienia. Kiedy leczyć się samemu, a kiedy niezwłocznie udać się do lekarza. Co robić by nie zachorować.

Znajdź placówki:
Lekarz rodzinny (POZ) na NFZ

Grypa jest wirusową chorobą układu oddechowego i jednocześnie jedną z najpowszechniejszych chorób zakaźnych. Większość zachorowań ma miejsce podczas corocznych sezonowych epidemii, których szczyt przypada na okres od stycznia do marca.

Jest to poważna choroba. Nieleczona stwarza zagrożenie dla życia. Na świecie co roku z powodu powikłań po grypie umiera 1-2 mln osób. Głównie są to osoby powyżej 65 roku życia lub młodsze, ale cierpiące także na inne poważne schorzenia.

W Polsce na grypę zapada co roku 10-15% populacji. Wg. oficjalnych danych z jej powodu w sezonie 2015/16 ponad 16 tysięcy osób wymagało hospitalizacji, a 140 zmarło. Są to jednak wartości najprawdopodobniej znacznie zaniżone.

Grypa vs. Przeziębienie

Obie choroby są wywoływane przez wirusy i obie dotyczą górnych dróg oddechowych. Są to spore podobieństwa, ale przebieg obu chorób znacząco się różni. Grypa jest znacznie gwałtowniejsza, nierzadko dosłownie zwala z nóg i powoduje poważniejsze dolegliwości.

Grypa charakteryzuje się nagłym pogorszeniem samopoczucia, w przypadku przeziębienia następuje to stopniowo. Grypie towarzyszy znacznie wyższa gorączka, a przeziębieniu jej brak lub stan podgorączkowy. Dla przeziębienia charakterystyczny jest nieżyt nosa (katar), który rzadko występuje przy grypie.

Objawy

W większości przypadków jesteśmy w stanie poradzić sobie z grypą sami, bez pomocy lekarza. Ważne jest by szybko rozpoznać objawy i podjąć leczenie. Do typowych objawów należą:
  • Wysoka gorączka. W ciągu kilku godzin od wystąpienia pierwszych objawów choroby temperatura ciała w sposób nagły wzrasta do 38-41 oC. W typowym przebiegu gorączka ustępuje po 3-5 dniach. Póki temperatura nie przekracza 38,5 oC jest pożądana, gdy przekroczy tę granicę należy obniżać ją farmakologicznie.
  • Ból głowy. W szczególności ból oczu i ich okolic.
  • Dreszcze. Pojawiają się w okresach wzrostu temperatury ciała.
  • Ból całego ciała. Są to zarówno bóle mięśniowe, jak i "łamanie w kościach".
  • Osłabienie. Z chorego uchodzą wszystkie siły. Często odczuwalna jest potrzeba natychmiastowego położenia się. W mniejszym natężeniu osłabienie może utrzymywać się jeszcze przez kilkanaście dni po ustąpieniu gorączki.
  • Senność. Utrzymuje się tak długo, jak gorączka.
  • Kaszel i ból gardła. W pierwszych dniach choroby kaszel jest suchy, trudny do opanowania. W późniejszej fazie choroby przechodzi w wilgotny, któremu towarzyszy odkrztuszanie wydzielin .
  • Brak apetytu.

Leczenie

Grypę leczy się gównie objawowo tzn. nie walczy z samym wirusem, a stara się łagodzić powodowane przez niego dolegliwości. Przede wszystkim należy położyć się do łóżka i w miarę możliwości pozostać w nim przez kilka dni. Organizm sam zwalczy chorobę.

Najczęściej stosuje się leki obniżające temperaturę. Według rekomendacji Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków w pierwszej kolejności należy sięgnąć po leki zawierające ibuprofen. Jeżeli te nie pomagają należy sięgnąć po zawierające paracetamol. U dzieci i młodzieży nie należy stosować leków z kwasem acetylosalicylowym (aspiryna), gdyż w połączeniu z wirusem mogą spowodować zespól Reye'a.

W przypadku kaszlu suchego stosuje się leki przeciwkaszlowe (np. acodin, theraflu), a przy mokrym leki wykrztuśne (np. deflegimn, flegamina).

Towarzyszące gorączce pocenie może prowadzić do odwodnienia. Dlatego należy pamiętać o ciągłym nawadnianiu.

Grypa jest chorobą wirusową dlatego w normalnym jej przebiegu nie stosuje się antybiotyków. Nie wykazano skuteczności leczenia przy pomocy witaminy C.

Kiedy lekarz jest niezbędny

Przy łagodnym przebiegu grypy nie ma potrzeby korzystania z pomocy lekarskiej. Leki do zwalczania objawów są dostępne bez recepty i możemy samodzielnie rozprawić się z chorobą. Gdy jednak pojawią się któreś z niżej wymienionych sygnałów alarmowych warto skorzystać z pomocy medycznej.
  • temperatura przekraczająca 40 oC
  • temperatura powyżej 38,5 oC utrzymująca się dłużej niż 3 dni
  • trudności z oddychaniem
  • zaburzenia świadomości
  • omdlenia
  • nieustające dreszcze
  • niemożność wybudzenia
  • ucisk w klatce piersiowej
  • silny ból ucha
  • znaczne pogorszenie samopoczucia poprzedzone okresem poprawy
  • siny odcień skóry
  • utrzymywanie się choroby dłużej niż 7-10 dni

Profilaktyka

Najlepszym sposobem by zmniejszyć prawdopodobieństwo zachorowania na grypę jest przyjęcie szczepionki. Niestety wirus grypy bardzo silne mutuje i co roku potrzeba innej szczepionki. WHO na podstawie prowadzonych badań, co sezon wskazuje szczepy, których wystąpienie jest najbardziej prawdopodobne. Skuteczność szczepionki zależy od tego jak WHO dobrze wykonało swoją pracę. Im przewidywania były lepsze tym wyższa skuteczność szczepionki.

Szczepienia wskazane są przede wszystkim u osób powyżej 60 roku życia. Choć w tej grupie wiekowej szczepionka wykazuje najmniejszą skuteczność jeśli chodzi o ryzyko zachorowania, to w znacznym stopniu ogranicza prawdopodobieństwo powikłań.

Możesz ocenić ten artykuł: