Eksperci biją na alarm, bo choroby oczu coraz częściej stają się w Polsce przyczyną niepełnosprawności (z powodu całkowitej lub częściowej utraty wzroku). Niestety, według prognoz, osób niewidomych i niedowidzących będzie przybywać, m.in. w związku z postępującym starzeniem się społeczeństwa. Do najważniejszych przyczyn ślepoty należą zaćma i jaskra. Ta druga jest jednak o tyle gorsza, że spowodowana nią utrata wzroku jest nieodwracalna.

Znajdź placówki:
Poradnia okulistyczna na NFZ
Lekarz rodzinny (POZ) na NFZ
Poradnia diabetologiczna na NFZ

Jaskra – jak jej zapobiegać

- W Polsce na jaskrę choruje około miliona osób. Ale tylko połowa z nich została zdiagnozowana. Powodem takiego stanu rzeczy są m.in. niska świadomość społeczna i bezobjawowy przebieg choroby. Jaskra nie boli, ale kradnie wzrok – ostrzega prof. Iwona Grabska-Liberek, kierownik Kliniki Okulistyki Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego SPSK w Warszawie i prezes Polskiego Towarzystwa Okulistycznego.

Ekspertka podkreśla, że około 70 proc. przypadków jaskry jest wykrywanych zbyt późno aby uratować widzenie, nawet przy intensywnym leczeniu. Dlatego apeluje, aby dmuchać na zimne i regularnie badać swój wzrok. W ramach profilaktyki zaleca wszystkim osobom po 35. roku życia wykonywać kompleksowe badanie okulistyczne co 2 lata, a osobom z grupy podwyższonego ryzyka co rok (warto pamiętać, że na jaskrę częściej chorują kobiety i osoby po 40. roku życia). Takie badanie powinno obejmować nie tylko standardowy wywiad oraz pomiar ostrości widzenia, ale także badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego i analizę wyglądu tarczy nerwu wzrokowego (badanie dna oka).

- Jaskra jest chorobą nieuleczalną, ale wczesne jej wykrycie i leczenie pozwalają zachować dobre widzenie. Zbyt późne wykrycie często uniemożliwia skuteczne leczenie – podkreśla prof. Jacek Szaflik, kierownik Katedry i Kliniki Okulistyki II Wydziału Lekarskiego WUM, jednocześnie wyjaśniając, że leczenie nie ma na celu poprawy widzenia, lecz jedynie zatrzymanie lub zmniejszenie tempa rozwoju choroby, a przez to uniknięcie ślepoty.

Bezpłatne badania w kierunku jaskry – gdzie wykonać

Eksperci przypominają o możliwości skorzystania z bezpłatnych badań przesiewowych w kierunku jaskry, które będą realizowane w całej Polsce już w marcu - w ramach III edycji kampanii Polscy Okuliści Kontra Jaskra (organizowanej z okazji Światowego Tygodnia Jaskry). W dniach 10-16 marca, wszyscy chętni, którzy zgłoszą się do biorących udział w akcji placówek okulistycznych, będą mogli wykonać specjalistyczne badania diagnostyczne – bez skierowania i bez ponoszenia żadnych kosztów.

Lista ponad 60 placówek medycznych z całej Polski, w których można wykonać te badania, dostępna jest na stronie internetowej tydzienjaskry.pl.

Wspomnianą wyżej kampanię zorganizowało Polskie Towarzystwo Okulistyczne (PTO), przy współudziale Polskiego Związku Niewidomych.

Sprawdź czynniki ryzyka jaskry

W kontekście profilaktyki jaskry, na koniec warto wskazać jeszcze, jakie są najważniejsze czynniki ryzyka sprzyjające zachorowaniu:

  • Wiek po 40. roku życia
  • Nadciśnienie tętnicze
  • Przypadki jaskry występujące w rodzinie
  • Podwyższone stężenie cholesterolu we krwi
  • Cukrzyca
  • Przewlekły stres.

Choć nie na wszystkie z wymienionych wyżej czynników ryzyka mamy wpływ, to jednak na niektóre już tak. Dlatego eksperci zachęcają do tego, aby w ramach profilaktyki jaskry zadbać nie tylko o swoje oczy, ale szerzej, także o zdrowy styl życia.

- Zdrowiu naszych oczu służą m.in. takie czynniki jak: regularna aktywność fizyczna, niepalenie, leczenie nadciśnienia (jeśli je mamy), leczenie podwyższonego cholesterolu i zdrowe żywienie, dieta bogata w antyoksydanty – podpowiada prof. Iwona Grabska-Liberek.

Możesz ocenić ten artykuł:
Wiktor Szczepaniak

Wiktor Szczepaniak

Dziennikarz, absolwent Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Od wielu lat pracuje w ogólnopolskich mediach, specjalizując się najpierw w dziennikarstwie ekonomicznym (Puls Biznesu), a obecnie naukowym i medycznym. Posiada kilkuletnie doświadczenie w działalności public relations (Instytut Żywności i Żywienia). Interesuje się różnymi aspektami i uwarunkowaniami zdrowia, w tym zwłaszcza profilaktyką zdrowotną, psychologią zdrowia i medycyną spersonalizowaną, a także wpływem mediów na zdrowie publiczne.