Rak piersi jest najczęstszym złośliwym nowotworem u kobiet, u Polek stanowi 20 proc. wszystkich zachorowań. Wcześnie wykryty może być w 100 proc. uleczalny. Jedno z podstawowych badań profilaktycznych - mammografię - co dwa lata bezpłatnie gwarantuje NFZ w ramach Populacyjnego Programu Wczesnego Wykrywania Raka Piersi.

Znajdź placówki:
Poradnia onkologiczna na NFZ
Lekarz rodzinny (POZ) na NFZ

Program nastawiony jest na wykrywanie nowotworów w fazie najmniejszego zaawansowania u osób potencjalnie zdrowych i w grupach najwyższego ryzyka zachorowania na nowotwór złośliwy.

Refundowana mammografia - dla kogo?

W przypadku raka piersi ryzyko zachorowania rośnie wraz z wiekiem - 76 proc. wszystkich raków piersi występuje u kobiet powyżej 50 roku życia. Dlatego Program Wczesnego Wykrywania Raka Piersi gwarantuje co dwa lata bezpłatną mammografię wszystkim kobietom między 50 a 69 rokiem życia (na pisemne wskazanie lekarza badanie może być powtarzana częściej).

Wskazaniem do częstszych badań mammograficznych, refundowanych z budżetu państwa, jest zakwalifikowanie do grupy podwyższonego ryzyka. Należą do niej kobiety, u których w rodzinie - u matki, siostry lub córki - wystąpił rak piersi lub występują mutacje w obrębie genów BRCA 1 lub BRCA 2.

Pozostałe czynniki, zwiększające ryzyko zachorowania to m.in.: wczesna pierwsza miesiączka (przed 12 rokiem życia), późna menopauza (po 55 roku życia), urodzenie dziecka po 35 roku życia, bezdzietność.

Jak wygląda badanie mammograficzne?

Mammografia to prześwietlenie piersi za pomocą promieni rentgena. Badanie pozwala zobaczyć małe zmiany rakowe, zanim staną się wyczuwalne. W trakcie badania piersi zostają ściśnięte przez aparaturę, a technik radiolog wykonuje dwa zdjęcia każdego gruczołu.

Refundowane badanie można wykonać stacjonarnie lub w tzw. mammobusie. Stacjonarne gabinety realizujące mammografię mogą się znajdować w szpitalach lub przychodniach - w każdym województwie jest kilkadziesiąt ośrodków spełniających odpowiednie kryteria.

Mammobusy to z kolei specjalne samochody, które w naczepie mają cały gabinet do badań mammograficznych - łącznie z recepcją, przebieralnią, poczekalnią. Zaletą mammobusów jest to, że mogą one dotrzeć do małych miasteczek czy wsi, w których brak ośrodka zdrowia.

Adresy pracowni mammograficznych i harmonogram stacjonowania mammobusów dostępny jest na stronach internetowych Wojewódzkich Ośrodków Koordynujących Populacyjny Program Wczesnego Wykrywania Raka Piersi.

A co jeśli wynik będzie niepokojący?

Jeśli obraz piersi w badaniu mammograficznym będzie nieprawidłowy lekarz skieruje kobietę do kolejnego etapu - pogłębionej diagnostyki i poinformuje, gdzie takie badania można wykonać.

Wówczas wykonana może być m.in. powtórna mammografia, czasem USG piersi, biopsja. Jeśli badania te potwierdzą raka piersi lub inne schorzenie wymagające specjalistycznego leczenia, kobieta zostaje (już poza Programem Wczesnego Wykrywania Raka Piersi) skierowana do dalszego leczenia i diagnostyki we właściwych placówkach, które mają kontrakt z NFZ.

Możesz ocenić ten artykuł: