Lekarze jako pierwsi mogą zauważyć oznaki przemocy w rodzinie. Ważne jest, by reagowali, gdy podejrzewają, że tak się dzieje. Niestety, zdaniem ekspertów, pracownicy służby zdrowia są najsłabszym ogniwem w systemie przeciwdziałania przemocy.

Znajdź placówki:
Poradnia zdrowia psychicznego na NFZ
Poradnia psychologiczna na NFZ

Znowelizowana w 2010 r. ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie nałożyła na ochronę zdrowia szczególne zadania związane z podejmowaniem interwencji w sytuacji podejrzenia przemocy w rodzinie i włączyła lekarzy w prace zespołów interdyscyplinarnych ds. przeciwdziałania przemocy działających w każdej gminie.

Jak powinien reagować lekarz

Pacjenci zgłaszają się do lekarzy z różnymi dolegliwościami, które mogą świadczyć o przemocy. Aby rozpoznać przemoc, lekarz musi zadawać właściwe pytania. Wymaga to od niego delikatności i empatii.

W sytuacji podejrzenia przemocy lekarz powinien uruchomić procedurę "Niebieskiej Karty", a także wystawić pacjentowi bezpłatne zaświadczenie o rodzaju uszkodzeń ciała oraz poinformować go o możliwościach uzyskania pomocy i wsparcia.

Warto więc, żeby miał w gabinecie np. ulotki z informacją o miejscach, do których można udać się po pomoc – psychologiczną i prawną.

– Jeżeli z podejrzeniem występowania przemocy w rodzinie osoba wszczynająca procedurę poweźmie podejrzenie o popełnieniu przestępstwa, zobowiązana jest zawiadomić o tym policję lub prokuraturę – przypomina Grzegorz Wrona, prawnik, konsultant Specjalistycznej Poradni Rodzinnej ds. Przeciwdziałania Przemocy oraz Stowarzyszenia na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie "Niebieska Linia".

Symptomy przemocy

Pewne symptomy powinny skłonić lekarza do zbadania sytuacji pod kątem przemocy – np. gdy opis relacjonowanego przez pacjentkę zdarzenia nie odpowiada rodzajom obrażeń. Ofiary przemocy często próbują ukryć prawdziwą przyczynę urazów ze strachu przed sprawcą, twierdząc np., że się przewróciły.

Najczęstsze obrażenia będące skutkiem przemocy to urazy twarzy, szyi, gardła, klatki piersiowej, brzucha i narządów płciowych, a także zasinienia na wewnętrznych częściach ramion lub ud.

Specjaliści doradzają też czujność wtedy, gdy pacjentka często zgłasza się z drobnymi obrażeniami, które tłumaczy nieostrożnym zachowaniem, cierpi na różnego rodzaju bóle, jednak badania nie wykazują żadnych nieprawidłowości, cierpi na depresję, ma objawy typowe dla zespołu stresu pourazowego.

Jak założyć "Niebieską Kartę"

Wszczęcie procedury "Niebieskiej Karty" nie wymaga zgody osoby doznającej przemocy.

Jak informuje Grzegorz Wrona, procedurę rozpoczyna się przez wypełnienie formularza "Niebieska Karta – A" w obecności osoby, która może być ofiarą przemocy. Jednocześnie wręcza się jej formularz "Niebieska Karta – B" zawierający informacje dotyczące przemocy w rodzinie.

Formularz zawiera specjalnie opracowaną dla lekarzy część stanowiącą pkt XVIII. Na informacje dodatkowe przeznaczono pkt XXI. Zdaniem prawnika im więcej informacji zostanie tam umieszczonych, tym łatwiej podejmować dalsze działania.

Podpisany formularz "Niebieska Karta – A" należy skopiować - kopię zachować w miejscu wypełnienia, a oryginał w ciągu 7 dni przekazać przewodniczącemu gminnego zespołu interdyscyplinarnego. Jego dane można otrzymać w ośrodku pomocy społecznej lub urzędzie gminy.

Więcej informacji na stronie kampanii "Lekarzu, reaguj na przemoc!" zainicjowanej przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych www.lekarzureagujnaprzemoc.pl.

Możesz ocenić ten artykuł: