Toczeń rumieniowaty układowy (TRU) - to groźna choroba zagrażająca życiu. Układ odpornościowy zamiast wspierać organizm, zaczyna go atakować, wywołuje stan zapalny i uszkadza różne narządy, np. nerki, płuca, serce czy mózg.

Znajdź placówki:
Poradnia hematologiczna na NFZ
Poradnia genetyczna na NFZ
Poradnia dermatologiczna na NFZ

Nie wiadomo dokładnie, co wywołuje tę chorobę, ale prawdopodobnie ma ona podłoże genetyczne, a "obudzić" ją może np. infekcja wirusowa, zażywanie przez dłuższy okres niektórych leków albo zbyt długie opalanie się.

Toczeń dotyczy ok. 0,5 proc. populacji. Może zaatakować w każdym wieku. - Zwykle rozpoczyna się między 16. a 55. rokiem życia - wyjaśnia prof. Brygida Kwiatkowska, kierownik kliniki wczesnego zapalenia stawów Instytutu Reumatologii w Warszawie. Jak dodaje, więcej przypadków TRU diagnozuje się u kobiet; stanowią one 80-90 proc. chorych.

Choroba trudna do zdiagnozowania

Charakterystycznym objawem jest występujący na policzkach rumień. U chorego pojawiają się też bóle reumatyczne, dlatego choroba mylona jest niekiedy z reumatoidalnym zapaleniem stawów.

Rozpoznanie choroby nie jest łatwe ze względu na objawy, które przypisywane są innym chorobom. Pacjenci trafiają więc do lekarzy różnych specjalności: dermatologa, neurologa czy hematologa, a powinni być leczeni przez reumatologa. Aby potwierdzić chorobę niezbędne są specjalistyczne analizy, a diagnoza stawiana jest w oparciu o zestawienie różnych objawów oraz wyników badań krwi.

Wśród objawów na początku choroby oprócz zmian skórnych i dolegliwości stawowych, mogą pojawić się np. niedokrwistość czy leukopenia. Często chorobie towarzyszą też objawy ogólne jak stan przewlekłego zmęczenia lub wyczerpania, bóle głowy, bóle i obrzęki stawów lub gorączka czy wypadanie włosów.

Toczeń atakuje wiele narządów

Choroba może przebiegać w zróżnicowany sposób z okresami zaostrzeń, wieloletnich remisji lub okresami poprawy. Gdy zajęty zostanie dojdzie centralny układ nerwowy lub nerki (choroba uszkadza miąższ nerek), choroba ma ciężki przebieg.

Choroba ma w nazwie słowo "układowy", ponieważ może dojść do uszkodzenia wielu tkanek i narządów.

Toczeń może prowadzić do zapalenia nerek, zapalenia wsierdzia w sercu, choroby niedokrwiennej serca i zawału serca, miażdżycy, zapalenia naczyń, toczniowego zapalenia płuc. TRU może zaatakować także układ nerwowy i prowadzić do łagodnego upośledzenia funkcji poznawczych (pamięć, planowanie), zaburzeń nastroju oraz zaburzeń lękowych. W niektórych przypadkach choroba prowadzi do niedowładów, zaburzeń czucia w kończynach lub drgawek.

Leczenie

Celem leczenia jest remisja choroby, czyli cofnięcie jej objawów oraz zapobieganie rozwojowi choroby i uszkodzeniu narządów. Leczenie polega głównie na stosowaniu leków m.in. immunosupresyjnych, leków cytotoksycznych czy steroidów. Prowadzone są także terapie przy pomocy leków biologicznych.

Według danych z 2012 r. w ramach NFZ w Polsce z rozpoznaniem tocznia rumieniowatego układowego było leczonych 16 tys. pacjentów, a wydatki na ten cel wyniosły 25 mln zł.

Możesz ocenić ten artykuł: